Krzysztof Hetman: Nowa Wspólna Polityka Rolna zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu UE?
Podczas IV Kongresu „Dialog o Gospodarce” odbyła się debata „Bezpieczeństwo żywnościowe – szanse i zagrożenia”, w której uczestniczył eurodeputowany Krzysztof Hetman.
Europoseł Krzysztof Hetman skrytykował obecne propozycje Komisji Europejskiej dotyczące nowego budżetu UE i Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), twierdząc, że koncentrują się one bardziej na celach klimatycznych niż na bezpieczeństwie żywnościowym. Zwrócił uwagę, że 43% środków unijnych ma być przeznaczone na cele klimatyczne, a 14% na społeczne, co ogranicza elastyczność państw członkowskich w wydatkowaniu funduszy.
Hetman zauważył, że po raz pierwszy w historii nie wyodrębniono środków na tzw. drugi filar WPR, co może prowadzić do konfliktu między beneficjentami polityki spójności (samorządami, przedsiębiorcami) a rolnikami. Parlament Europejski jest – jego zdaniem – krytyczny wobec propozycji Komisji, i możliwe jest jej odrzucenie podczas listopadowej sesji plenarnej.
W kontekście przyszłości WPR europoseł wskazał na brak wystarczającej ochrony rynku wewnętrznego UE wobec umów o wolnym handlu, zwłaszcza z krajami MERCOSUR oraz wobec zacieśniania relacji z Ukrainą. Podkreślił, że przyszła polityka rolna (po 2027 r.) musi uwzględniać fakt, iż Ukraina prawdopodobnie wkrótce wejdzie do UE, a polskie rolnictwo powinno przygotować się na współpracę gospodarczą i rozwój przemysłu rolno-spożywczego zamiast obawiać się konkurencji.
W odniesieniu do umowy stowarzyszeniowej z Ukrainą Hetman uznał jej renegocjację za korzystną dla Polski, gdyż wprowadza ona mechanizmy ochronne – limity, kontyngenty i możliwość szybkiego reagowania (w ciągu 2–3 tygodni) na destabilizację rynku przez napływ określonych produktów.
Natomiast w przypadku umowy z krajami MERCOSUR wyraził poważne obawy: brak wystarczających zabezpieczeń, ogromne różnice w kosztach i standardach produkcji (np. stosowanie GMO i zakazanych w UE środków ochrony roślin) oraz ryzyko spadku opłacalności europejskiej produkcji. Ostrzegł, że rekompensaty dla rolników nie rozwiążą problemu, bo długofalowo mogą doprowadzić do spadku produkcji i utraty bezpieczeństwa żywnościowego.
Hetman zapowiedział, że wraz z innymi europosłami złożył wniosek o skierowanie umowy MERCOSUR do Trybunału Sprawiedliwości UE, by ocenił jej zgodność z prawem unijnym. Gdyby wniosek został przyjęty, proces ratyfikacji zostałby wstrzymany na 2–3 lata, co dałoby czas na renegocjacje.
Na zakończenie europoseł stwierdził, że idea Komisji Europejskiej, polegająca na rekompensowaniu strat rolnikom przy jednoczesnym imporcie tańszej żywności z Ameryki Południowej, jest niebezpieczna dla europejskiego rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego. Zyskać mogą co najwyżej przemysły pozarolne, np. motoryzacyjny, ale kosztem producentów żywności.
