Na dopłaty bezpośrednie będzie w Polsce 21,7 mld euro – było 23 mld euro
31.08.2020 -
Na WPR w kończącej się unijnej siedmiolatce było ok. 32 mld euro, z czego ok. 23 mld trafiło bezpośrednio do rolników na płatności bezpośrednie, a 8,7 mld na działania związane z rozwojem wsi. W nadchodzącej perspektywie budżetowej 2021-27 będziemy mieli na WPR 32,2 mld euro (ceny bieżące, już po uwzględnieniu dodatkowych środków na ożywienie gospodarki po koronawirusie), w tym 21,7 mld euro w ramach płatności bezpośrednich oraz 10,5 mld euro na rozwój obszarów wiejskich (przed ewentualnym przesunięciem środków między filarami WPR).
Przemieszanie informacji o kwotach przeznaczanych w UE na rolnictwo (WPR) i na ożywienie gospodarki po koronawirusie („plan odbudowy”) utrudnia ocenę tego, ile tak naprawdę pieniędzy trafi w przygotowywanych nowych wieloletnich ramach finansowych UE na dopłaty i rozwój rolnictwa i terenów wiejskich. Nie wiadomo też, kiedy kwoty podawane są w wysokości uwzględniającej inflację (czyli w cenach stałych), a kiedy bez jej uwzględnienia (czyli w cenach bieżących, tj. aktualne ceny rynkowe, nominalne).
Nie wiadomo również, ile z tych planowanych pieniędzy „na rolnictwo” trzeba będzie tak naprawdę przeznaczyć na środowisko i inwestycje wspierające jego ochronę, a także na cyfryzację.
„Realnie środki na wsparcie w ramach WPR będą blisko o 2% wyższe niż w perspektywie 2014-2020, uwzględniając drugi element lipcowego kompromisu dotyczący finansowania planu odbudowy po pandemii COVID-19” – podało MRiRW.
Zapytaliśmy w MRiRW, czy podawane dane są w cenach stałych, czy bieżących.
Wyjaśniono (podkreślenia redakcji):
„Przekazane informacje o kwotach uzgodnionych w ramach osiągniętego 21 lipca 2020r. porozumienia w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 (WRF) podane zostały w cenach stałych (zgodnie z konkluzjami przyjętymi przez Radę Europejską – dokument EUCO 10/20 – https://www.consilium.europa.eu/media/45127/210720-euco-final-conclusions-pl.pdf);
- Punktem odniesienia do porównań wyników kompromisu w przekazanym pierwotnie materiale była propozycja KE z maja 2018 r.;
- W cenach bieżących kwoty osiągniętego kompromisu są następujące:
•łączny budżet WPR (wliczając środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy) – 386,7 mld euro (o 1,6% więcej niż w perspektywie 2014-2020),
•pierwszy filar WPR – blisko 291,1 mld euro (wzrost o 1,9%),
•drugi filar WPR (wliczając środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy, które mają być wydatkowane z wykorzystaniem instrumentów drugiego filara) – 95,6 mld euro (wzrost o 0,5%).”
Przypomnijmy, że w cenach stałych (dane z poprzedniej informacji MRiRW, czyli podane z uwzględnieniem inflacji) wyglądało to tak: łączny planowany budżet polityki rolnej to ponad 336,4 mld euro, limit wydatków pierwszego filara ustalony został na poziomie prawie 258,6 mld euro, alokacja na wsparcie rozwoju obszarów wiejskich ustalona została na poziomie prawie 77,9 mld euro.
W aktualnie realizowanym budżecie 2014-20 na WPR przeznaczono 385 mld euro.
Jak z tego wynika – jeśli nie wliczy się środków z Europejskiego Instrumentu Odbudowy, których sposób wydatkowania jest ściśle określony i adresowany głównie do Zielonego Ładu i cyfryzacji – na WPR w cenach stałych wpłynie znacznie mniej środków, niż w kończącym się okresie budżetowym.
A jak to wygląda w szczególności dla Polski? Zwróćmy uwagę na zmianę w przekazywanej ministerialnej informacji z cen stałych na bieżące i dodanie do PROW kwot przeznaczanych przez UE na ożywienie unijnej gospodarki po koronawirusie.
„W latach 2021-2027 Polska będzie mogła wydatkować na wspólną politykę rolną ok. 32,2 mld euro (ceny bieżące), w tym 21,7 mld euro w ramach płatności bezpośrednich oraz 10,5 mld euro na rozwój obszarów wiejskich (kwota ta obejmuje także wydawane w ramach II filara środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy). Łącznie Polska otrzyma w ramach WPR o ok. 0,5% więcej środków niż w obecnym okresie programowania, przy tym w przypadku płatności bezpośrednich wzrost wynosi 2,8%, a na wsparcie rozwoju obszarów wiejskich ilość dostępnych środków będzie o 3,9% mniejsza niż w latach 2014-2020” – podaje ministerstwo.
Nawet jeśli przyjąć za dobrą monetę zapewnienie, że na dopłaty bezpośrednie będzie teraz 2,8% pieniędzy więcej niż w kończącej się siedmiolatce (choć trzeba pamiętać o inflacji i rzeczywiście większej niż wynegocjowana kwocie przeznaczanej w okresie 2014-20 na dopłaty po przesunięciu na ten cel części środków z PROW), to i tak zmniejszenie kwoty przeznaczanej teraz na rozwój wsi określa, że na przesunięcie na dopłaty bezpośrednie (czyli z II filara do I) mamy mniej środków. Na rozwój wsi w ramach PROW zostaje po takim przesunięciu już całkiem niewiele – a jeszcze część z tych pieniędzy musi być przeznaczona na środowisko i cyfryzację (kwota podawana przez MRiRW jako przeznaczona na WPR obejmuje przecież także dodatkowo wydawane w ramach II filara środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy). Pamiętajmy też, że kwoty trafiające do rolników trzeba jeszcze pomniejszać (w obu filarach) o koszty przekazywania (techniczne, to nawet 4 proc. w przypadku PROW).
Jak wyglądało to w kończącej się siedmiolatce?
Na I filar WPR było 23,5 mld euro - i to już po przesunięciu z II filara jednej czwartej dostępnej w nim dla Polski koperty - tj. 2,34 mld euro. Bez przesunięcia między filarami zatem wynegocjowano na dopłaty bezpośrednie z budżetu UE w kończącej się unijnej siedmiolatce 21,16 mld euro – a teraz ma być przeznaczone na ten cel 21,7 mld euro (i to w cenach bieżących).
Na II filar WPR natomiast w obecnej kończącej się WPR 2014-20 wynegocjowano ok. 11 mld euro, ale z tego zdecydowano przesunąć na I filar 25%, a budżet krajowy miał uzupełnić te środki o ok. 36%
Teraz na lata 2021-27 na rozwój obszarów wiejskich mamy obiecane 10,5 mld euro , a kwota ta obejmuje także wydawane w ramach II filara środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy, wszystko to w cenach bieżących, czyli bez uwzględnienia inflacji, i przed ewentualną alokacją między filarami WPR.
W sumie: mieliśmy na WPR ok. 32 mld euro, z czego ok. 23 mld trafiło bezpośrednio na dopłaty dla rolników, a ok. 8,7 mld na działania związane z rozwojem wsi.
Będziemy mieli 32,2 mld euro (ceny bieżące!), w tym 21,7 mld euro na wydatki w ramach płatności bezpośrednich oraz 10,5 mld euro na rozwój obszarów wiejskich (kwota ta obejmuje także wydawane w ramach II filara środki Europejskiego Instrumentu Odbudowy, przed możliwą alokacją z II do I filara, przeprowadzoną w perspektywie 2014-2020).
Zgodnie z założeniami nowej WPR, 40 proc. środków z I i II filara ma trafić na klimat, a 30% środków z II filara na środowisko.
Nie ma się z czego cieszyć. Od mieszania w kasie pieniędzy na rolnictwo nie przybywa.
Pytamy w MRiRW, jak wyliczono, że dopłaty wzrosną o 2,8% i ile będą one wynosić, liczone w cenach stałych i po uwzględnieniu ewentualnego przesunięcia między filarami.
(31.08.2020 za farmer.pl)
