Nawet 325 tys. zł z PROW dla 5 rolników „Współpracujących” lokalnie na rynku
14.09.2020 -
W działaniu „Współpraca” z PROW zaproponowano nową operację: współpraca 5 rolników na lokalnym rynku ma być promowana ryczałtem nawet do 325 tys. zł (w przypadku, gdy operacja przewiduje zakup środka transportu) lub 280 tys. zł (pozostałe operacje).
Kończy się unijny siedmioletni okres budżetowy, a działanie „Współpraca” z PROW ledwie udało się uruchomić – wykorzystanie środków to 35 zawartych umów na ok. 22% dostępnego limitu i 9 beneficjentów ze zrealizowaną płatnością na 3,57% limitu.
Wyjściem z tej sytuacji ma być zmiana w programie, przyjęta w czerwcu uchwałą Komitetu Monitorującego PROW. Jak już informowaliśmy, przewidziano nową operację w ramach działania „Współpraca”, której „przedmiotem jest tworzenie lub rozwój krótkich łańcuchów dostaw szczególnego rodzaju”. Na działanie „Współpraca” ma być teraz 5 mln euro więcej – przeznaczono je właśnie na to działanie, co ułatwi realizację celów i priorytetów PPROW.
Jak można przyspieszyć „Współpracę”? Okazuje się, że wyjściem z sytuacji może być zmiana dotycząca składu i liczebności podmiotów współpracujących ze sobą w ramach „grup operacyjnych”. O ile pierwotnie w grupach operacyjnych musiały znajdować się co najmniej dwa różne podmioty należące do różnych kategorii spośród następujących:
- rolnicy lub grupy rolników;
- właściciele lasów;
- naukowcy; instytuty lub jednostki naukowe; uczelnie (w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164 poz. 1365, z późn. zm.)),
- przedsiębiorcy sektora rolnego lub spożywczego (w tym usług gastronomicznych);
- przedsiębiorcy sektorów działających na rzecz sektora rolnego i spożywczego (np. producenci nawozów, pasz, środków ochrony roślin, maszyn i urządzeń do produkcji);
- podmioty doradcze
- przy czym grupa operacyjna na rzecz innowacji nie mogła dotąd ograniczać się wyłącznie do rolników i właścicieli lasów będących rolnikami - to teraz nawet sami rolnicy będą mogli tworzyć „grupy operacyjne realizujące operację dotyczącą horyzontalnej i wertykalnej współpracy między podmiotami łańcucha dostaw na rzecz tworzenia i rozwoju krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych oraz wsparcie działań promocyjnych w kontekście lokalnym, związanych z rozwojem krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych”.
Druga zmiana polega na zmniejszeniu z 10 do 5 liczby rolników, tworzących te "grupy operacyjne".
Pomoc ma mieć formę płatności zryczałtowanej. „Wysokość tej płatności wynosi 325 000 zł (w przypadku, gdy operacja przewiduje zakup środka transportu) lub 280 000 zł (pozostałe operacje). Okres realizacji operacji wynosi 12 miesięcy. Całkowita maksymalna wartość wsparcia w okresie realizacji Programu wynosi 11 000 000 zł” – podano.
Dla tego rodzaju operacji zaproponowano "osobny minimalny zestaw kryteriów wyboru operacji ze względu na ich specyficzny charakter" – ma to być m.in. premiowanie grup, w skład których wchodzi więcej niż 5 rolników.
Nowe operacje mają być realizowane „w ścisłej współpracy producentów żywności – rolników, a przedmiotem wsparcia mogą być wyłącznie łańcuchy dostaw, w które między rolnikiem a konsumentem zaangażowany jest nie więcej niż jeden pośrednik”.
Uchwała Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 tak omawia oczekiwany efekt wprowadzenia zmiany:
„Zmiana spowoduje zwiększenie zainteresowania operacjami dotyczącymi horyzontalnej i wertykalnej współpracy między podmiotami łańcucha dostaw na rzecz tworzenia i rozwoju krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych oraz wsparcia działań promocyjnych w kontekście lokalnym, związanych z rozwojem krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych, a tym samym zwiększy się dostęp konsumentów do żywności wysokiej jakości, co w obecnym czasie epidemii, kiedy konsumenci poszukują sprawdzonej zdrowej żywności oraz starają się utrzymać zbilansowaną dietę, jest niezwykle istotne.
Zaproponowana modyfikacja przyczyni się do realizacji operacji bezpośrednio przez producentów żywności - rolników, zacieśnienia współpracy pomiędzy nimi, bez konieczności poszukiwania do współpracy dodatkowych podmiotów nie będących rolnikami.
Operacje te realizowane są w ścisłej współpracy producentów żywności – rolników, a przedmiotem wsparcia mogą być wyłącznie łańcuchy dostaw, w które między rolnikiem a konsumentem zaangażowany jest nie więcej niż jeden pośrednik - operacje tego typu pomagają walczyć ze skutkami epidemii, ponieważ zapewniają bezpośrednie, ciągłe i bezpieczne dostawy żywności dla ludności.
Jednocześnie proponowana zmiana sprzyjałaby poprawie dochodów rolników i zbytu wyprodukowanej żywności. Drobni producenci mają już na starcie słabą pozycję negocjacyjną w stosunku do dużych przetwórców żywności, handlowców, sklepów hurtowych i dużych sieci detalicznych. A zazwyczaj to właśnie <wielcy gracze> zapewniają jedyną możliwość dostępu do rynku. W ramach krótkich łańcuchów dostaw żywności rolnik otrzymuje wyższą cenę w stosunku do sprzedaży do przedsiębiorstwa przetwórczego, a konsument płaci mniej, ponieważ omija marżę nakładaną przez handlowców.
Krótki łańcuch dostaw powoduje skrócenie odległości pomiędzy producentem a konsumentem, co może przyczyniać się do ochrony środowiska. Zmniejszenie liczby pośredników niezbędnych do dostarczenia konsumentowi produktu końcowego zapewnia lepszą jakość wynikającą z wyeliminowania przechowywania i przepakowywania, niższą finalną cenę produktu, wyższy udział producenta w zysku z wyprodukowania i sprzedaży produktu.
Takie działanie wzmocni zarówno pozycję rolników, szczególnie przyczyni się do zniwelowania negatywnych następstw ekonomicznych, jakie niesie za sobą trwający obecnie stan epidemii, jak i pozycję konsumentów, poprzez zwiększenie dostępu do żywności.
W aspekcie logistyki krótkie łańcuchy dostaw ograniczają transport żywności. To z kolei prowadzi do ograniczenia kosztów transportu, mniejszej emisji gazów cieplarnianych, wolniejszego zużycia dróg lokalnych oraz redukcji kongestii, czyli przeciążenia w ruchu lokalnym. W ten sposób osiąga się korzyści ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.”
(14.09.2020 za farmer.pl)
