Wzrost dostaw mleka do zakładów wspiera wyniki produkcji krajowego przemysłu. Jednak o wolumenach poszczególnych asortymentów decydują zmieniające się uwarunkowania popytowe. W sierpniu 2023r. spadła krajowa produkcja wyrobów świeżych. Z kolei wzrosty odn
struktura produkcji.png
Wyniki polskiego eksportu mleczarskiego
Na wynikach eksportu produktów mlecznych odbiło się osłabienie cen transakcyjnych. W pierwszym półroczu bieżącego roku łączny wolumen był wyższy o 0,5% r/r, ale wartość spadła o 7% r/r. Pogorszenie koniunktury na rynku mleka odbiło się na wynikach finansowych. W 2 półroczu 2022r. spadkowi cen sprzedaży towarzyszyły rosnące koszty, co skonsumowało część zysków z pierwszych 6 miesięcy. W tym samym czasie notowania produktów mlecznych nadal spadały. Wprawdzie nieco obniżyły się koszty materiałowo-surowcowe, lecz równolegle wzrosły pozostałe koszty, w tym pracy. Efektem była silna redukcja zysku netto oraz rentowności – sektor odnotował zagregowaną stratę netto.
Mleczarstwo ma 16% udziału w całym przetwórstwie spożywczym
Przetwórstwo mleka to drugi, po przemyśle mięsnym, największy segment branży spożywczej w Polsce. W 2022 roku wartość produkcji wyrobów mlecznych wyniosła prawie 50 mld zł, co przełożyło się na 16% udziału w krajowym przemyśle spożywczym. Znaczenie przetwórców mleka w całym sektorze produkcji żywności jest najwyższe pod względem przychodów. Równolegle udział w wyniku netto jest istotnie mniejszy, co wskazuje na dość niską rentowność analizowanej branży.
Szacuje się, że na krajowym rynku działa prawie 350 przetwórców mleka, którzy zatrudniają 34 tys. osób. To oznacza, że co dziesiąty zatrudniony w unijnym przemyśle mleczarskim pracuje w Polsce (4. miejsce w UE).
wielkosc branzy mleczarskiej.png
Polski sektor mleczarski charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem.
Największe firmy (250+ pracowników) odpowiadają za 53% przychodów branży i jest to wynik wyraźnie niższy niż średnia dla całego przetwórstwa (-22 pp) oraz dla przemysłu spożywczego (-14 pp).
Branża wykazuje niski udział eksportu w przychodach (tylko 17%). To jednak stoi w sprzeczności z bilansem krajowego rynku mleka, który określa wolumenowy udział sprzedaży zagranicznej w produkcji na 33-34%. Wytłumaczeniem tej sytuacji może być istotna rola handlu hurtowego jako pośrednika w eksporcie, co wydaje się potwierdzać wysoki udział eksportu w sprzedaży sektora handlu produktami mleczarskimi (+13 pp vs hurt ogółem oraz +4 pp vs przetwórstwo mleka) - czytamy w Raporcie Banku Pekao
W branży mleczarskiej przeważa krajowy kapitał – filie zagranicznych koncernów odpowiadają jedynie za 12% łącznych przychodów sektora (-35 pp vs średnia przetwórstwa przemysłowego). Dominującą formą działalności są spółdzielnie.
wskazniki branzy mleczarskiej.png
Pogorszenie ogólnej koniunktury wyzwaniem dla branży
W krótkim okresie dużym wyzwaniem pozostaną skutki pogorszenia koniunktury na rynku mleka dla wyników finansowych branży. Zdaniem ekspertów, sytuacja w kolejnym roku powinna być stabilniejsza, jednak przy prognozach jedynie umiarkowanego ożywienia w gospodarce marże przedsiębiorstw pozostaną pod presją, co z kolei będzie sprzyjało procesowi konsolidacji. Istotną kwestią w 2024 roku będzie również wdrożenie zapisów ustawy o systemie kaucyjnym.
W kolejnych latach rosnące wymagania środowiskowe w rolnictwie i związana z tym konieczność ponoszenia inwestycji będą powodowały stopniową koncentrację produkcji mleka w średnich i dużych gospodarstwach. Dla przemysłu mleczarskiego oznacza to dalszy spadek liczby dostawców. Popyt w długim okresie będzie rósł najszybciej na dalekich rynkach azjatyckich, z czego w największym stopniu będą mogły korzystać większe firmy przetwórcze, organizacyjnie zdolne do takich wysyłek. Rozwiązaniem dla mniejszych zakładów może być specjalizacja w produktach wysokojakościowych.
(30.10.2023 za Roman Wieczorkiewicz, portalspozywczy.pl)
