Handel wrażliwy na zmiany w prawie. Te ustawy spędzają sen z powiek zarządzającym
27.12.2023 -
Rok 2023 upłynął pod znakiem wejścia w życie takich zmian w prawie jak m.in. dyrektywa Omnibus, zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego i zakazu handlu w niedzielę i święta. Wśród zmian w mijającym roku odnotować należy również zmianę minimalnego wynagrodzenia za pracę, unijne dyrektywy work-life balance i dyrektywę rodzicielską, zerową stawkę na żywność czy możliwość płacenia w serwisie e-Urząd Skarbowy BLIK-iem.
Dyrektywa Omnibus – kiedy przedsiębiorca nie ma obowiązku podawania najniższej ceny z ostatnich 30 dni?
Od 1 stycznia mijającego – 2023 roku obowiązuje w Polsce unijna dyrektywa Omnibus. Zgodnie z nią sklepy, które ogłaszają promocję lub wyprzedaż mają obowiązek podania nie tylko aktualnej ceny, ale również tej najniższej z 30 dni poprzedzających obniżkę. Obowiązek ten nie dotyczy przedsiębiorców, którzy obniżają cenę regularną, jednak nie ogłaszają promocji lub wyprzedaży.
Zgodnie z dyrektywą Omnibus sprzedawca, który ogłasza promocję produktów szybko psujących się o krótkiej dacie przydatności, ma obowiązek uwidocznić zarówno aktualną cenę oraz tę sprzed pierwszego zastosowania obniżki. Promocje produktów, które są w ofercie przedsiębiorcy krócej niż 30 dni zobowiązują przedsiębiorcę do przedstawienia najniższej ceny od rozpoczęcia sprzedaży do wprowadzenia obniżki.
Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego i zakaz handlu w niedziele i święta
1 sierpnia, w związku ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego, ponownie weszły w życie przepisy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta z 2018 r. Zniesienie ustawy covidowej, która umożliwiała sklepom wykonywanie innych czynności związanych z handlem, polegających na rozładowywaniu, przyjmowaniu i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania takich czynności, przywróciło zakaz handlu w niedziele i święta.
- W związku ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego firmy nie będą miały żadnych dodatkowych furtek na obejście zakazu handlu w niedziele, a za niestosowanie się do zapisów ustawy grozi kara grzywny do 100 tys. zł. Ponownie zaczną się jednak dyskusje o "przeważającej działalności", placówkach pocztowych i sklepikach rodzinnych. Powrócimy do literalnego czytania i brzmienia tego co obserwowaliśmy w 2020 r. W sposób naturalny kończy się pandemia, kończą się również "szczególne i tymczasowe" okresy wyznaczane przez prawo – powiedziała nam wówczas dr Katarzyna Barańska, radca prawny, Liderka Praktyki Dekarbonizacji w Osborne Clarke Świerzewski i Wspólnicy S.K.A.
Minimalna stawka godzinowa – jak zmieniała się w ostatnich latach?
W 2023 r. minimalna stawka godzinowa zmieniała się dwukrotnie. Pierwsza podwyżka nastąpiła w styczniu, natomiast druga w lipcu. I tak na początku stycznia 2023 r. minimalna stawka godzinowa wynosiła 22,80 zł za godzinę, natomiast w lipcu już 23,50 zł.
Od 1 stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło do 3490 zł, natomiast od lipca 2023 r. - 3600 zł. Wzrost płacy minimalnej wiązał się ze wzrostem innych świadczeń, które są obliczane na jej podstawie, m.in. dodatku za pracę w nocy, wynagrodzenia za przestój i odprawy z tytułu zwolnień grupowych.
Co zmieniło się w prawie pracy w 2023 r.?
W 2023 r. weszły w życie zmiany w prawie pracy. Nowelizacja prawa w tym zakresie uwzględnia dwie unijne dyrektywy dotyczące tzw. work-life balance i tzw. dyrektywę rodzicielską, która wprowadza indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego dla każdego z rodziców. Co ciekawe, urlop gwarantowany ojcu dziecka nie jest zależny od tego, czy matka dziecka w dniu porodu pozostawała w zatrudnieniu. Urlop rodzicielski, który wynosi do 9 tygodni dla każdego z rodziców, jest nieprzenoszalny (urlop ojca nie przechodzi na matkę, i odwrotnie).
Zgodnie ze zmianami w prawie pracy pracownicy mają prawo do nowego urlopu opiekuńczego, w wysokości 5 dni w roku kalendarzowym. Został on wprowadzony na zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia krewnemu (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Nowelizacja wprowadziła również 2 dni (lub 16 godz. w roku kalendarzowym) zwolnienia od pracy "z powodu działania siły wyższej". Można je wykorzystać w przypadku pilnych spraw rodzinnych. Pracownikom przysługuje wówczas prawo do połowy wynagrodzenia.
Zmiany w prawie przewidziały również dwie nowe dodatkowe przerwy dla pracowników pracujących powyżej 9 i 16 godzin. Co więcej, pracodawca nie może zabronić pracownikom pozostania w stosunku pracy z innym pracodawcą ani niekorzystnie traktować ich z tego tytułu.
22 września 2023 r. weszły w życie nowe przepisy chroniące przed zwolnieniem kilka grup pracowniczych, takich jak kobiety w ciąży, działacze związków zawodowych oraz członkowie rad pracowniczych, rodzice na urlopach (macierzyńskich, rodzicielskich, ojcowskich, wychowawczych), pracownicy w wieku przedemerytalnym, społeczni inspektorzy pracy, a także pracownicy w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy (m.in. w trakcie zwolnienia lekarskiego).
W przypadku zwolnienia pracownika za wypowiedzeniem lub dyscyplinarnie, który z kolei zaskarży decyzję pracodawcy do sądu, przedsiębiorstwo będzie miało obowiązek w dalszym ciągu zatrudniać pracownika, do momentu prawomocnego zakończenia postępowania.
Zerowa stawka VAT na żywność – od kiedy obowiązuje?
Z początkiem 2023 r. została też przedłużona zerowa stawka VAT na żywność. Początkowo podatek ten obniżono w lutym 2022 r. w celu wsparcia społeczeństwa w dobie wysokiej inflacji. Zerowa stawka VAT na żywność obowiązuje w dalszym ciągu, na razie do końca marca 2024 r. Objęto nią mięso, ryby, produkty mleczne, warzywa, owoce, miód, wyroby zbożowe i orzechy. W 2023 r. zerowa stawka VAT kosztowała państwo 11 mld zł.
Możliwość płacenia w serwisie e-Urząd Skarbowy BLIK-iem
1 stycznia 2023 r. weszła w życie znowelizowana ustawa o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe, takie jak podatek w zakresie rozliczenia PIT, będzie można opłacić za pomocą BLIK-a. W pierwszej kolejności mogły z tej opcji skorzystać zarówno osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, jak i przedsiębiorcy, podczas rocznego rozliczenia PIT (PIT28, PIT36, PIT 37, PIT38, PIT39). Ustawa wydłużyła też możliwość korzystania ze starego typu kas fiskalnych do końca 2023 r.
(27.12.2023 za portalspozywczy.pl)
