Michał Kurtyka, MKiŚ: Trzeba zaprojektować i wdrożyć nowe opakowania
14.05.2021 -
Stosowanie opakowań nadających się do recyklingu to duże wyzwanie dla firm spożywczych - z Michałem Kurtyką, ministrem klimatu i środowiska rozmawia Olimpia Wolf.
Niezbędne są prace naukowo-badawcze i wdrożeniowe, aby zaprojektować nowe opakowania - mówi minister Michał Kurtyka.
- Minister Klimatu i Środowiska wspiera branżę spożywczą w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym, pełniąc również funkcję Operatora Programu „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu”.
- Szacuje się, że konsultacje publiczne projektu ustawy o ROP mogą rozpocząć się na przełomie maja i czerwca 2021 roku.
Olimpia Wolf: Jakie najważniejsze wyzwania stoją obecnie przed firmami spożywczymi w związku z wdrażaniem GOZ?
Michał Kurtyka: Dużym wyzwaniem dla firm spożywczych w związku ze wdrażaniem koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym będzie znalezienie optymalnych rozwiązań, aby pogodzić dwie kwestie – ograniczenie marnowania żywności i stosowanie opakowań nadających się do recyklingu. Chcemy minimalizować marnowanie żywności nie tylko na etapie produkcji, ale i u konsumenta. To wiąże się ze stosowaniem odpowiednich opakowań, zapewniających skuteczne i długotrwałe zabezpieczenie żywności przed zepsuciem.
Stosowane obecnie opakowania stanowią dobrą ochronę dla żywności, ale często nie nadają się do recyklingu – chodzi tutaj głównie o opakowania wielomateriałowe. Niezbędne są zatem prace naukowo-badawcze i wdrożeniowe, aby zaprojektować nowe opakowania, które zapewnią maksymalnie długi okres zabezpieczenia żywności oraz będą mogły być poddane wysokiej jakości recyklingowi.
Wsparciem w zakresie ograniczenia marnowania żywności będą również działania przewidziane w Mapie drogowej transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym przygotowanej przez ministra właściwego do spraw gospodarki. W ramach tych działań zaplanowano m.in. akcję edukacyjną na temat marnotrawstwa żywności skierowaną do konsumentów i przedstawicieli branży spożywczej oraz opracowanie koncepcji mechanizmów dystrybucji i odpowiedniego postępowania z produktami o kończącej się dacie minimalnej trwałości.
Jakie wsparcie w najbliższym czasie mogą otrzymać firmy spożywcze w zakresie transformacji w kierunku niskoemisyjności?
Wsparcie transformacji gospodarki w kierunku niskoemisyjności jest prowadzone dwutorowo, zarówno ze środków krajowych, jak i zagranicznych. Pomoc ze środków polityki spójności zgodnie z założeniami przedstawionymi w projekcie Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027 będzie dotyczyła również szeroko rozumianego przemysłu spożywczego. Przedsiębiorstwa spożywcze będą mogły być beneficjentem programów nowej polityki spójności, w ramach której przewiduje się szerokie wsparcie dla przedsiębiorstw zarówno w zakresie podnoszenia poziomu efektywności energetycznej, jak i w ramach wsparcia innowacyjności. Pomoc dla przedsiębiorstw o największym potencjale redukcji CO2, do których można zaliczyć przedsiębiorstwa branży spożywczej, przewidziana jest także w ramach Krajowego Planu Odbudowy.
Polityka spójności oraz KPO nie są jednak jedynymi źródłami dostępnej pomocy. Warto pamiętać również o instrumentach zarządzanych centralnie przez Komisję Europejską, takich jak m.in. Program LIFE czy Program Horyzont Europa. Kolejne potencjalne źródła finansowania, w formie instrumentów zwrotnych, będą dostępne w ramach oferty InvestEU oraz EBI.
Minister Klimatu i Środowiska wspiera branżę spożywczą w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym, pełniąc również funkcję Operatora Programu „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu” w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W zakresie oferty finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, do przedsiębiorców, również tych z branży spożywczej, skierowany jest natomiast program „Energia Plus".
Firmy spożywcze przygotowują się do wejścia w życie systemu kaucyjnego i ROP. Kiedy można spodziewać się ustaw i na ile wdrożenie tych rozwiązań będzie wspierało naszą gospodarkę w kierunku cyrkularności?
Obecnie trwają prace nad zmianą ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, wprowadzające system kaucyjny na wybrane rodzaje opakowań. Na tym etapie trudno jeszcze mówić o konkretnych rozwiązaniach prawnych, jakie będzie ostatecznie zawierał projekt ustawy, a także o harmonogramie prac nad projektem.
Przepisy ustawy ustanawiające system kaucyjny mogłyby wejść w życie np. na początku 2022 roku, jednak samo utworzenie systemu kaucyjnego wymaga czasu. Branża przedsiębiorców, która potencjalnie może być objęta tym systemem, szacuje, że utworzenie go może wymagać nawet 24 miesięcy od dnia opublikowania przepisów ustawy. Idea systemu kaucyjnego doskonale wpisuje się w gospodarkę o obiegu zamkniętym, zachęca bowiem do zwrotu opakowań oraz odpadów opakowaniowych, przyczyniając się do ponownego wykorzystania produktu – opakowania, zwiększenia selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych.
Planowane zmiany w systemie rozszerzonej odpowiedzialności producenta mają na celu wdrożenie nowych zasad określonych w tzw. pakiecie odpadowym, czyli znowelizowanych dyrektywach europejskich dotyczących odpadów. Oczekiwanym, podstawowym efektem jest zmniejszenie opłat ponoszonych przez obywateli na rzecz odbioru odpadów komunalnych w ramach gminnych systemów gospodarowania odpadami. Aktualnie projekt ustawy znajduje się na etapie wpisu do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. W następnym etapie zostanie uzgodniony wewnątrzresortowo, po czym zostanie udostępniony do konsultacji publicznych. Szacuje się, że konsultacje publiczne mogą rozpocząć się na przełomie maja i czerwca 2021 roku.
(14.05.2021 za portalspozywczy.pl)
