Nie będzie szybkiego powrotu do świata sprzed pandemii
Eksperci są zgodni. Wymknięcie się koronawirusa spod kontroli jest cały czas realne. W ciągu najbliższych lat nie ma mowy o powrocie do sytuacji przed pojawieniem się pandemii. Przed nami nowa normalność, czyli ustalenie zasad i nauka życia ze stałą obecnością COVID-19.
W nowym stanowisku Polskiej Akademii Nauk, badacze wyjaśniają na przykładzie świńskiej grypy, że nawet jeśli WHO ogłosi zakończenie pandemii, nie oznacza to, że choroba znikła. Podobnie jest w przypadku COVID-19 – nie ma mowy o całkowitym wyeliminowaniu. Najważniejsze jest zmniejszenie występowania wirusa i ognisk zachorowań. Wówczas możliwy stanie się powrót do normalnego funkcjonowania gospodarki, edukacji i życia społecznego przy jednoczesnym zachowaniu wydolności systemu ochrony zdrowia.
Naukowcy podkreślają, że do wprowadzenia nowej normalności, niezbędne jest zrealizowanie programu szczepień na wszystkich trzech poziomach: lokalnym, krajowym i globalnym. Kluczowy w tym aspekcie jest czas, ponieważ wraz z jego upływem poziom przeciwciał zdobytych, czy to w sposób naturalny, czy po przez szczepienie, spada. Sytuację komplikują dodatkowo kolejne mutacje wirusa, które mogą charakteryzować się łatwiejszym szerzeniem i większą zjadliwością, jak np. znane już warianty brytyjski i południowoafrykański.
Wraz z upływem czasu i brakiem szans na całkowite wyeliminowanie wirusa, musimy jako priorytet traktować nie tylko zdrowie, ale także kwestie społeczne i gospodarcze. Zamiast cyklicznych ograniczeń wzbudzających niezadowolenie potrzebujemy długofalowej perspektywy i zasad funkcjonowania w nowej rzeczywistości. Dużą rolę w tym aspekcie odegra innowacyjne myślenie konstruktorów i nowe projekty środków transportu publicznego, pomieszczeń użyteczności zbiorowej, czy też systemów wentylacyjnych.
Zasady dystansu społecznego pozostaną z nami na długo. Dlatego ważne jest, aby wprowadzane restrykcje z jednej strony spełniały wymogi przeciwepidemiczne, a z drugiej nie paraliżowały normalnego funkcjonowania społeczeństwa. Eksperci PAN podkreślają, że ze strony rządzących konieczna jest również zmiana podejścia – z zarządzania kryzysowego do systemowego zarządzania w nowej rzeczywistości, z rozbudową służb, które mogą w sposób ciągły sprawować kontrolę nad epidemią, poprawą systemów informacyjnych i komunikacji społecznej.
Analiza została przygotowana przez interdyscyplinarny zespół doradczy ds. COVID-19 powołany w czerwcu ubiegłego roku. Na jego czele stoi prezes PAN, prof. Jerzy Duszyński.
(Informacja prasowa Polskiej Akademii Nauk)
