Piroliza, zgazowywanie czyli…?
W ostatnim okresie powstało sporo publikacji na temat zagospodarowywania odpadów. Publikacje te odnosiły się do nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, do nowej ustawy o odpadach oraz do nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Te trzy znowelizowane ustawy wprowadziły w nasze życie codzienne, jak i życie gospodarcze, radykalnie nowe rozwiązania. Dodatkowo rozwiązania te w znacznym stopniu wpływają na działalność gospodarczą naszych zakładów mleczarskich.
Pierwsza przeze mnie wspomniana ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn. Dz. U. 2016, poz. 250) wprowadziła m.in. zmianę dotyczącą władztwa nad odpadami. Dzisiaj to gmina decyduje, kto i w jaki sposób będzie odbierać powstające w naszych domach odpady komunalne. Dodatkowo, ustawa wprowadziła możliwość przejęcia przez gminy zagospodarowanie odpadów powstających na terenach nieruchomości niezamieszkałych. Oznacza to ni mniej ni więcej tyle, że to rada gminy zadecyduje, w jaki sposób mają być zagospodarowane odpady komunalne powstające w zakładach mleczarskich działających na terenie danej gminy. Druga wspomniana ustawa o odpadach (Dz. U. 2013, poz. 21 z późn. zm.) wprowadziła definicje m.in. komunalnych osadów ściekowych, odpadów komunalnych, stosowania komunalnych osadów ściekowych czy termicznego przekształcania odpadów (art. 3). Trzecia ze wspomnianych przeze mnie ustaw to ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 2013, 888). Te ustawy oraz wydane na ich podstawie rozporządzenia ministrów środowiska, rolnictwa bądź gospodarki nałożyły na nasze zakłady mleczarskie szereg nowych obowiązków. Nie tylko są one związane ze sprawozdawczością, ale także z prowadzeniem działań związanych z gospodarką odpadami. Jako przykład można podać tutaj rozdział 4 ustawy o odpadach, który opisuje komunalne osady ściekowe. Warto tutaj podkreślić, że z definicji zawartej w ustawie wynika, iż osady ściekowe powstające np. w zakładach mleczarskich posiadających oczyszczalnie ścieków też są zakwalifikowane jako komunalne osady ściekowe, pomimo tego, że posiadają własny kod 02 05 02 (art. 3, ust. 1 pkt. 4). Warto wspomnieć także o obowiązku wynikającym z art. 20.1., że odpady, z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami, w pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania. Dodatkowo, jak wynika z art. 96 ust. 3 ustawy o odpadach, odpowiedzialność za prawidłowe stosowanie komunalnych osadów ściekowych w celach rolniczych spoczywa na WYTWÓRCY tych osadów. Warto także pamiętać o prawie miejscowym stanowionym przez rady miast i gmin w zakresie wspomnianych wcześniej ustaw.
Biorąc te wspomniane powyżej zmiany w prawie, a także wynikający z tego tytułu wzrost kosztów prowadzenia zakładów mleczarskich, można i zdecydowanie potrzeba poszukiwać źródeł redukcji kosztów, a tym samym zwiększenia przychodów.
Istotnym także i skorelowanym z tym zagadnieniem jest problem zwiększenia się udziału kosztów pozyskiwania energii, wszelkiej energii, w zakładach przetwórczych. W trakcie Konferencji Naukowo-Technicznej EUROMLECZ 2014 w Ciechocinku przedstawiano dane, z których wynika, iż w ogólnych kosztach działalności mleczarń nastąpił wzrost kosztów pozyskania energii aż do wys. 17-23%. Sytuacja ta, jak wspomniałem, zmusza kierownictwo zakładów do szukania oszczędności.
I tutaj wracamy do pytania zawartego w tytule. Piroliza, zgazowywanie czyli… zagospodarowanie odpadów powstających w naszych zakładach mleczarskich.
Wspomniana wcześniej przeze mnie ustawa o odpadach dopuszcza możliwość termicznego przekształcania odpadów w miejscu ich wytwarzania – czyli na terenie zakładów mleczarskich także. Może warto parę słów o tym napisać.
Nowością w technologii termicznego przekształcania odpadów jest technologia pirogazyfikacji. Technologia taka umożliwia wykorzystywanie zjawiska pirolizy i zgazowywania łącznie. Warto tutaj przypomnieć, że piroliza polega na termicznym przekształceniu materii organicznej, bez obecności tlenu, do postaci ciekłej, stałej i gazowej. Zgazowywanie z kolei polega na przekształceniu materii organicznej stałej w stan gazowy pod wpływem temperatury. Łącząc te dwa zjawiska powstało nowoczesne urządzenie PYROBIO.
Pozwala ono na poddaniu procesowi pirogazyfikacji m.in.: a) ustabilizowanych przemysłowych osadów ściekowych pochodzących z oczyszczalni ścieków, b) odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych, papieru i tektury, wielomateriałowych odpadów opakowaniowych po kartonach do płynnej żywności, drewna, c) odpadów pochodzących z wyrobów przeterminowanych, odpadów produkcyjnych i poprodukcyjnych, d) innych organicznych. Powstały w wyniku procesu PIROGAZ może być wykorzystany w zakładzie mleczarskim do produkcji energii.
Warto może jeszcze raz nadmienić, iż główne korzyści finansowe wynikające z zastosowania PIROGAZYFIKACJI to redukcja kosztów związanych z:
1. pozyskiwaniem energii,
2. zagospodarowaniem odpadów pochodzących z oczyszczania ścieków,
3. zagospodarowaniem odpadów o charakterze odpadów komunalnych (wynikających z ustawy o odpadach).
Jednocześnie, ze względu na zmieniające się środowisko biznesowe oraz wymagania partnerów handlowych, w szczególności dużych sieci handlowych, mleczarnie w jeszcze większym stopniu udowodnią swoją troskę o środowisko naturalne człowieka.
Wspomniane wcześniej nowatorskie rozwiązanie zagospodarowania odpadów powstających w naszych zakładach mleczarskich, a także nowoczesne spojrzenie na gospodarkę odpadami, energią, obniżeniem zużycia wody pozwolą nam na utrzymanie wysokiego stopnia nowoczesności. Zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery, zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na wysypiska itp., wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa pozwoli nam na zachowanie naszej przewagi konkurencyjnej w zmieniających się raptownie ramach biznesowych, w jakich przychodzi naszym zakładom działać.
dr Władysław Janikowski
Fundacja „Pro Puritate Regio”
