Prawnik: Decyzja OSM Piątnica ryzykowna, ale zgodna z przepisami
01.06.2021 -
- Zarządzenie prezesa OSM Piątnica należy ocenić jako decyzję ryzykowną, choć nie jest ona sprzeczna z aktualnie obowiązującymi przepisami - mówi w rozmowie z serwisem portalspozywczy.pl dr Magdalena Zwolińska, partner w Kancelarii NGL Wiater sp.k.
OSM Piątnica wprowadza obowiązkowe maseczki dla niezaszczepionych. Prezes zarządu OSM Piątnica wydał zarządzenie, które wprowadza obowiązek noszenia maseczek ochronnych na terenie zakładów firmy dla osób niezaszczepionych na Covid-19. Zarządzenie przewiduje też kary regulaminowe dla pracowników, którzy dopuszczą się wykroczeń przeciwko w/w zarządzeniu. Po tym jak wokół sprawy zrobiło się głośno, firma wycofała się z decyzji.
Czy wydanie tego rodzaju zarządzenia jest zgodne z prawem? Pytamy specjalistę z zakresu prawa pracy.
Maseczki w OSM Piątnica zgodne z prawem?
Dr Magdalena Zwolińska, partner w Kancelarii NGL Wiater sp.k. ocenia zarządzenie prezesa OSM Piątnica jako decyzję ryzykowną, ale nie sprzeczną z aktualnie obowiązującymi przepisami.
- Aktualnie do dnia 5 czerwca 2021 r. nakazuje się zakrywanie, przy pomocy maseczki, ust i nosa w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, chyba że pracodawca postanowi inaczej. Nie wiadomo jak sytuacja noszenia maseczek będzie wyglądała po 5 czerwca. Nawet jeśli przyjmiemy, że obowiązek zostanie zniesiony, różnicowanie pracowników w zakresie obowiązku noszenia maseczek może tym bardziej prowadzić do zwiększonej liczby zarzutów pracowników OSM dotyczących naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu - dodaje.
Prawniczka zaznacza, że aktualnie obowiązuje otwarty katalog przyczyn nierównego traktowania (art. 183a k.p.), co pozwala na jego uzupełnienie o inne cechy takie jak np. światopogląd, czy przeciwwskazania zdrowotne.
- Pracodawca może dopuścić się naruszenia zasady równego traktowania m.in. w zakresie warunków zatrudnienia. Należy pamiętać, że określenia tego używa się nie tylko dla określenia norm i wymiaru czasu pracy czy stawek wynagrodzenia, ale również w stosunku do przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Warunki zatrudnienia oznaczają warunki, jakie przepisy prawa pracy nakazują stworzyć pracodawcy zatrudniającemu pracowników. Pracodawca ma więc umożliwić świadczenie pracy w warunkach bezpiecznych i higienicznych - dodaje.
Kiedy można różnicować sytuację pracowników?
Dr Zwolińska wskazuje, że pracodawca może różnicować sytuację pracowników, tylko wtedy, gdy kierował się obiektywnymi powodami.
- Dlatego też z ostrożnością należy podejść do oceny czy motywacja OSM Piątnica, którą, jak można założyć, jest promowanie szczepień i dbanie o bezpieczeństwo i zdrowie osób niezaszczepionych, zostanie finalnie za taką uznana przez Sąd w razie ewentualnego sporu sądowego z pracownikami. Pracodawca może wprawdzie różnicować sytuację pracowników z uwagi na obiektywny powód, ale o jego istnieniu finalnie zadecyduje Sąd – Sąd zbada czy rzeczywiście pracodawca miał na celu zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, co w omawianej sytuacji może okazać się dyskusyjne, o czym poniżej. W razie przegranego sporu OSM będzie zobowiązana do wypłaty odszkodowania - dodaje.
Partner w Kancelarii NGL Wiater sp.k. zaznacza, że niezależnie od tego jaka jest motywacja OSM, pracodawca powinien przestrzegać obowiązku ochrony zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
- Wydaje się, że rezygnacja z maseczek tylko dla określonej grupy pracowników jest działaniem, które może zostać uznane za sprzeciwienie tej zasadzie lub za jej częściowe wykonanie (w szczególności w okolicznościach kiedy Rozporządzenie w dalszym ciągu nakazuje noszenie maseczek w zakładzie pracy). Podmioty medyczne jednoznacznie wskazują, że obecnie nie wiadomo czy szczepionki np. zapobiegają transmisji wirusa – zaszczepieni mogą sami nie mieć objawów COVID-19, ale możliwe, że mogą przenosić wirusa i zakażać inne osoby. Nie została też potwierdzona skuteczność wszystkich szczepionek w stosunku do różnych mutacji wirusa. Z tego właśnie względu wydaje się, że pracodawca nie powinien rezygnować z maseczek w miejscu pracy tylko z powodu tego, że pracownicy są zaszczepieni, gdyż i Ci choć w mniejszym stopniu mogą być narażeni na działanie wirusa lub jego przenoszenie. Pracodawca (a zatem OSM), zgodnie z art. 207 k.p., ponosi przecież odpowiedzialność (karną, wykroczeniową) za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Nawet jeśli od 5 czerwca zostanie zdjęty wskazany w Rozporządzeniu obowiązek noszenia maseczek w zakładach pracy, to każdy pracodawca jako podmiot odpowiedzialny za warunki bhp powinien rozważyć czy jest w stanie zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy bez obowiązku noszenia maseczek lub czy ich obecność w zakładzie pracy będzie towarzyszyła pracownikom dłużej - wskazuje.
Nasza rozmówczyni uzupełnia, że co do odpowiedzialności dyscyplinarnej (za taką rozumiem stosowanie kar regulaminowych) do jakiej odwołuje się omawiane zarządzenie należy wskazać, że zgodnie z art. 211 k.p. pracownik ma obowiązek przestrzegania przepisów bhp, w tym m.in. do stosowania środków ochrony zbiorowej, w tym do używania przydzielonych przez pracodawcę środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem.
- Kodeks pracy przewiduje kilka rodzajów kar porządkowych, które mogą być nałożone w przypadku naruszenia właśnie m.in. przepisów czy też zasad bhp obowiązujących w zakładzie pracy. OSM zatem może zastosować taki środek dyscyplinujący - podsumowuje.
(01.06.2021 za portalspozywczy.pl)