Renata Juszkiewicz, prezes POHiD: Branża handlowa docenia potencjał kobiet

07.03.2023 -

Handel jest silnie sfeminizowaną branżą, w której ponad 60% zatrudnionych stanowią kobiety - mówi w rozmowie z serwisem portalspozywczy.pl Renata Juszkiewicz, prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji.

Z okazji Dnia Kobiet rozmawiamy z kobietami piastującymi stanowiska prezesów i dyrektorów w branży handlowej i spożywczej o rozwoju zawodowym kobiet.

Handel jest silnie sfeminizowaną branżą

Olimpia Wolf: Na ile biznes handlowy jest wolny od stereotypów dotyczących zarządzania firmami przez kobiety i mężczyzn?

Renata Juszkiewicz: Handel skutecznie walczy ze stereotypami związanymi z płcią, takimi jak chociażby deprecjonowanie kompetencji kobiet w biznesie i ich predyspozycji do piastowania stanowisk kierowniczych. Handel jest silnie sfeminizowaną branżą, w której ponad 60% zatrudnionych stanowią kobiety. Pod tym względem wypada niezwykle korzystnie na tle polskiego rynku pracy. Branża handlowa, jako jedna z pierwszych, doceniła potencjał kobiet i uznała konieczność wdrażania zmian strukturalnych, które są odpowiedzią na zmiany demograficzne, tj. wyższy odsetek kobiet w społeczeństwie.

Sieci handlowe od lat tworzą miejsca pracy przyjazne kobietom, umożliwiające godzenie obowiązków zawodowych z obowiązkami rodzinnymi i domowymi. Prowadzą politykę wspierania kobiet w równym dostępie do rozwoju zawodowego, awansów i wynagrodzeń. Około 80% awansów w handlu to promocje wewnętrzne. Praca w handlu jest szansą dla wielu kobiet na realizację zawodowych ambicji i upragniony awans. Z ankiety przeprowadzonej przez POHiD wśród firm członkowskich wynika, iż odsetek kobiet na stanowiskach kierowniczych w sieciach handlowych wynosi 65%. Gdybyśmy mieli określić płeć handlu, to śmiało moglibyśmy użyć stwierdzenia: "handel jest kobietą".

Obiektywne kryteria oceny kompetencji pracowników

Utarło się, że kobiety menadżerki mają lepszą intuicję i łatwiej tworzą trwałe relacje w biznesie. Czy możemy mówić o zestawie cech kobiecych i męskich w przypadku zarządzania?

W naszej kulturze płeć jest determinantą, która stanowi podstawę tworzenia stereotypów. Tzw. „męskość" i „kobiecość" określają typ podejmowanych ról zawodowych, w efekcie czego przypisuje się kobietom podrzędną względem mężczyzn rolę w funkcjonowaniu zawodowym. Normy kulturowe i stereotypy oddziałują na świat biznesu. Dostępne statystyki dowodzą, iż pracodawcy mają tendencję do niedoceniania kompetencji kobiet i nadmiernego gloryfikowania kompetencji mężczyzn. Mężczyźni są znacznie częściej niż kobiety postrzegani jako lepsi kandydaci na stanowiska menadżerskie. Czy aby na pewno słusznie?

Sieci handlowe – poprzez tworzenie kultury organizacyjnej opartej na równouprawnieniu kobiet i mężczyzn – obalają mity na temat rzekomo lepszych predyspozycji mężczyzn do pracy na stanowiskach kierowniczych. Podczas rekrutacji stosują obiektywne, niezakłócone przez stereotyp płci, kryteria oceny kompetencji pracowników. Na koniec ważne jest bowiem to, czy kandydat oraz kandydatka posiadają pożądane kwalifikacje, czy osoba ta jest wyposażona w doświadczenie, wiedzę merytoryczną i określone umiejętności, np. zarządcze, organizacyjne, komunikacyjne, interpersonalne, które umożliwią jej jak najlepsze wykonywanie zadań na stanowisku menadżerskim.

Niewątpliwie jednak „pierwiastek kobiecy” w środowisku biznesowym ma znaczenie. Warto podkreślić, iż 77% najwyżej wycenianych marek na świecie ma w swoich zarządach kobiety. Badania McKinsey dowodzą, że kobiety w zarządzie firmy generują większe przychody niż zarząd składający się z samych mężczyzn. Budowanie inkluzywnej kultury organizacyjnej sprzyja powstawaniu zróżnicowanych zespołów o różnorodnych kompetencjach, które w praktyce okazują się znacznie bardziej kreatywne i efektywne niż zespoły homogeniczne. Teamy heterogeniczne, zróżnicowane pod względem płci, wkładają więcej osobistego zaangażowania w wykonywanie powierzonych zadań, przyciągają talenty, mówiąc w skrócie – mają większy potencjał, co przekłada się na zysk operacyjny firmy. Odznaczają się również większą wrażliwością społeczną, co z kolei niesie korzyści dla wizerunku firmy i przyczynia się do postrzegania przedsiębiorstwa jako firmy postępującej etycznie.

Wzrasta odsetek prelegentek biorących udział w debatach

Kobiety częściej niż mężczyźni odpowiadają za wybór i zakupy produktów żywnościowych w gospodarstwach domowych. Czy zatem idea produktów stworzonych przez kobiety dla kobiet ma sens?

Z uwagi na fakt, iż kobiety odpowiadają za większość decyzji zakupowych i są dziś bardzo wpływowymi konsumentami, idea tworzenia produktów przez kobiety z myślą o kobietach ma głębokie uzasadnienie. Któż bowiem inny, jak nie kobiety znają najlepiej upodobania i preferencje konsumenckie przedstawicielek swojej płci.

Heterogeniczne zespoły w firmach są lepiej zorientowane na potrzeby różnorodnych grup docelowych, co sprzyja tworzeniu produktów dopasowanych do oczekiwań kobiet.

Organizując debaty i konferencje często spotykamy się z deficytem kobiet - prelegentek. Często mówią, że muszą być na 100 procent przygotowane, żeby się wypowiadać. Mężczyznom ta pewność często nie jest już tak potrzebna. Jak przezwyciężyć tę kulturową kwestię?

Zinternalizowanie stereotypów płci funkcjonujących w świadomości społecznej jest jednym z czynników powodujących mniejszą pewność siebie u kobiet, może to być także przyczyną rezygnacji niektórych z nich z uczestnictwa w panelach dyskusyjnych, w przekonaniu że nie są tak kompetentne jak prelegenci-mężczyźni. Na szczęście jednak, obserwujemy stopniowe odwrócenie negatywnego trendu.

Jako kobietę, cieszy mnie fakt, iż z roku na rok systematycznie wzrasta odsetek prelegentek biorących udział w debatach i konferencjach ogólnogospodarczych i branżowych. Aby zachęcić jak najwięcej kobiet do wystąpień publicznych w ważnych dla branży kwestiach, z całą pewnością należy zadbać o stworzenie pozytywnego i inspirującego środowiska pracy, które będzie sprzyjać „rozwinięciu skrzydeł” i podejmowaniu nowych wyzwań przez kobiety. Tak zmotywowane będą przezwyciężać swoje ograniczenia i budować zaufanie do własnych możliwości. Warto ponadto zatroszczyć się o stałe podnoszenie przez pracownice kompetencji merytorycznych i praktycznych, np. autoprezentacyjnych. Nie mniej istotne jest docenianie osiągnięć kobiet, także poprzez pryzmat adekwatnego wynagrodzenia. Ważne jest ponadto poczucie solidarności – kobiety, które osiągnęły sukces powinny wspierać inne kobiety w dążeniu do realizacji zawodowych aspiracji.

Różnorodność i inkluzywność wpisane są w strategię ESG

Jak w firmie kierowanej przez Panią dba się o równouprawnienie i dostęp do kierowniczych stanowisk dla kobiet?

Sieci handlowe zrzeszone w POHiD od lat budują kulturę organizacyjną opartą na zaangażowaniu pracowników oraz promowaniu idei różnorodności i inkluzywności. To dzięki kreatywności, innowacyjności, różnorodności doświadczeń i kompetencji zróżnicowanych zespołów, tworzą unikatowe rozwiązania dla swoich klientów. Różnorodność można osiągnąć już na etapie rekrutacji. Inkluzywność, czyli zarządzanie różnorodnością, jest natomiast procesem, który polega na akceptacji, poszanowaniu godności oraz równym i sprawiedliwym traktowaniu osób i grup wywodzących się z różnych środowisk.

Działania na rzecz różnorodności i inkluzywności – w tym włączania kobiet – wpisane są w strategię ESG i obejmują wiele płaszczyzn funkcjonowania firmy takich, jak rekrutacja i selekcja, zarządzanie talentami, indywidualna ścieżka kariery, awanse wewnętrzne, programy mentoringu i systemy szkoleń podnoszących kompetencje, ocena efektów pracy, zarządzanie wynagrodzeniami, rozwiązania służące zapewnieniu work-life balance, a więc równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, które przyczyniają się do zwiększenia proporcji kobiet na stanowiskach kierowniczych, polityka parytetyzacji, system zgłaszania nieprawidłowości w firmie itp.

Renata Juszkiewicz - BIO

Renata Juszkiewicz - prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji, zrzeszającej 18 międzynarodowych sieci handlowych działających w Polsce, m.in.: Auchan, Biedronka, Carrefour, Castorama, Decathlon, E.Leclerc, IKEA, JYSK, Kaufland, KiK, Leroy Merlin, Lidl, MediaMarkt, OBI, Pepco, Schiever, Transgourmet, Żabka. Wiceprezydent Eurocommerce - europejskiej organizacji handlu z siedzibą w Brukseli, wiceprezydent Konfederacji Lewiatan, przewodnicząca Rady Programowej Kongresu Nowoczesnej Dystrybucji.

Od ponad 20 lat związana z polskim handlem. Propagatorka idei równości płci w środowisku biznesowym i w przestrzeni publicznej. Rzeczniczka poprawy pozycji zawodowej kobiet w dostępie do szkoleń, awansów, wynagrodzeń. Inicjatorka cyklu debat i webinarów "Handel jest kobietą". Prywatnie mama 19-letniego syna, studenta na kierunku inżynieria elektroniczna.

(07.03.2023 za portalspozywczy.pl)


Współpraca