Spadające ceny przetworów mlecznych w 2014 r.
Bardzo duża dostępność mleka i jego przetworów mlecznych w skali światowej przy ograniczonym popycie importowym spowodowały, że od drugiego kwartału 2014 r. spadały ceny skupu mleka właściwie na całym świecie, a jeszcze bardziej dynamiczne zniżki nastąpiły w przypadku cen hurtowych towarów mleczarskich. Ceny, pomimo tego, że są znacznie niższe niż przed rokiem, wciąż jednak utrzymują się na unijnym rynku powyżej poziomów interwencyjnych.
Wahania notowań światowych obrazuje tzw. indeks cen produktów mleczarskich, publikowany przez FAO (Organizację ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ). Jest to średnia ważona cen najbardziej istotnych, międzynarodowych rynków handlowych dla reprezentatywnych produktów mleczarskich. Wskaźnik ten osiągnął w lutym 2014 roku rekordowo wysoką wartość (ponad 275 pkt. – była to najwyższa wartość od 2007 roku), co oznacza, że notowania towarów mleczarskich były wtedy niemal trzykrotnie wyższe niż w okresie 2002-04, stanowiącym punkt odniesienia. Silny spadek notowań sprowadził indeks w grudniu 2014 roku do poziomu zaledwie 174 punktów.
Jak widać na powyższym wykresie bardzo dynamiczne zniżki cen przetworów mlecznych w skali światowej miały miejsce w kwietniu i maju 2014 roku. Te ekstremalne spadki związane były z osłabionym popytem importowym na wszystkie przetwory mleczne w wyniku zmniejszonych zamówień z Chin, które są największym importerem pełnotłustego mleka w proszku i drugim co do wielkości zamówień rynkiem dla proszku odtłuszczonego, a także ograniczony popyt z Rosji (głównego importera masła). Ponadto rynek przetworów mlecznych dostosowywał się w tym okresie się do sytuacji po okresie wyjątkowo wysokich cen na przełomie lat 2013 i 2014, który nastąpił w związku z ograniczonymi dostawami eksportowymi w 2013 r. Ponadto w omawianym okresie w wyniku dobrych warunków pogodowych i wyjątkowo długiego sezonu w Nowej Zelandii w połączeniu z dobrym początkiem okresu produkcyjnego na półkuli północnej nastąpił znaczący wzrost podaży surowca i przetworów mlecznych w skali światowej. Poprawiły się perspektywy produkcji i kupcy zainteresowani byli tylko artykułami pierwszej potrzeby w oczekiwaniu na dalsze spadki cen w przyszłości. W kwietniu i maju spadły ceny światowe wszystkich artykułów mleczarskich.
W czerwcu spadki indeksu cen przetworów były znacznie mniej dynamiczne. Wciąż obserwowana była wysoka podaż mleka w proszku, ale stabilizująco na cały indeks działał wzmożony popyt importowy na sery. Sytuacja na światowym rynku ponownie zaczęła się pogarszać w sierpniu. Znacznie bardziej gwałtowny spadek niż w poprzednich miesiącach, jaki odnotowano w ósmym miesiącu 2014 roku związany był z silnymi wzrostami produkcji mleka w krajach należących do czołówki światowych eksporterów przetworów mlecznych przy ograniczonym popycie importowym. Oprócz znaczących zwyżek dostaw na półkuli północnej, w tym w Unii Europejskiej i USA, korzystne warunki pogodowe na półkuli południowej sprzyjały zwiększaniu produkcji mleka na początku sezonu w Oceanii. Ponadto spadkowe tendencje cen wzmagało wprowadzone przez Rosję embargo na przetwory mleczne z UE, USA i Australii. Nie bez znaczenia dla całej sytuacji był także zmniejszony import pełnotłustego mleka w proszku przez Chiny (największego importera PMP).
W ostatnich miesiącach 2014 roku ceny światowe ceny przetworów mlecznych wciąż spadały, dynamika zniżek była już znacznie mniejsza niż w sierpniu, za co odpowiedzialna była m.in. sezonowa zniżka produkcji mleka na półkuli północnej z powodu nadejścia zimy.
(22.01.2015 za Adam Bugała FAMMU FAPA)
