Szczyt inflacji za nami. Co dalej z cenami żywności?
20.03.2023 -
Eksperci Credit Agricole w ramach MAKROmapy przeanalizowali proces dezinflacji w 2023 r. Ich zdaniem w kolejnych miesiącach tego roku możemy spodziewać się spadku inflacji, a co za tym idzie również cen żywności i napojów.
Rekordowa inflacja w lutym 2023. Co było przyczyną wzrostu?
Zgodnie z danymi GUS inflacja CPI zwiększyła się w lutym do 18,4% r/r wobec 16,6% w styczniu kształtując się poniżej konsensusu rynkowego (18,7%) i prognozy ekspertów Credit Agricole (18,8%). GUS opublikował również zrewidowane wagi w koszyku konsumenckim, będące odzwierciedleniem struktury wydatków z budżetów gospodarstw domowych w 2022 r.
Rewizja wag koszyka przyczyniła się do silnej rewizji w dół (o 0,6 pkt.%) inflacji w styczniu z 17,2% do 16,6%. Uważamy, że gospodarstwa domowe silnie ograniczały udział wydatków na produkty i usługi charakteryzujące się wyjątkowo silnym wzrostem cen zastępując je innymi, o ile było to możliwe. W 2022 r. zmniejszył się również udział wydatków na dobra luksusowe (np. w ramach kategorii ”sprzęt audiowizualny, fotograficzny i informatyczny” lub „inny sprzęt trwałego użytku związany z rekreacją i kulturą”). Zmiana struktury wydatków miała istotny wpływ nie tylko na rewizję styczniowej inflacji ogółem, ale również jej głównych podkategorii. Z największą rewizją mieliśmy do czynienia w przypadku cen nośników energii, gdzie tempo wzrostu cen ostatecznie obniżyło się do 29,7% r/r wobec 31,1% w grudniu (wcześniej GUS oszacował, że dynamika cen w tej kategorii zwiększyła się w styczniu do 34,0%) - twierdzą eksperci.
Wynikało to ze wzrostu udziału opału w koszyku inflacyjnym, który w styczniu 2023 r. był jedynym nośnikiem energii taniejącym w ujęciu m/m. Większa waga tej taniejącej kategorii w ujęciu m/m przyczyniła się jednocześnie do rewizji w dół dynamiki opału również w przeliczeniu na ujęcie r/r, jak również całego tempa wzrostu cen nośników energii. Sama rewizja wag poszczególnych podkategorii w ramach kategorii „nośniki energii” oddziaływała w kierunku rewizji inflacji ogółem w dół o ok. 0,5 pkt.%, a tym samym odpowiadała za gros całej skali rewizji styczniowych danych - dodają
Wyraźnie niższa od wcześniejszych oczekiwań ekspertów inflacja ogółem w styczniu i lutym – poprzez niższy punkt startowy – oddziałuje w kierunku obniżenia całej ścieżki prognozowanego tempa wzrostu cen w 2023 r.
Ponadto z uwagi na kształtowanie się cen ropy na światowym rynku znacząco poniżej naszych oczekiwań zrewidowaliśmy w dół prognozowana przez nas dynamikę cen paliw. Uważamy, że poziom detalicznych cen paliw nie ulegnie znaczącym zmianom w najbliższych miesiącach w porównaniu do cen obserwowanych obecnie.
Antyinflacyjny wpływ niższego punktu startowego będzie częściowo rekompensowany przez kształtowanie się inflacji bazowej na wyższym poziomie niż wcześniej zakładaliśmy. Dane za styczeń i luty zasygnalizowały dalsze przyspieszenie inflacji bazowej w ujęciu rocznym (do odpowiednio 11,7% i 12,0% r/r wobec 11,5% w grudniu). Ponadto dynamiki m/m były w pierwszych dwóch miesiącach 2023 r. znacząco wyższe w porównaniu do historycznego wzorca sezonowego. Dane o inflacji bazowej wskazują w naszej ocenie na utrzymującą się szeroką i silną presję inflacyjną w polskiej gospodarce. Uważamy, że będzie ona stopniowo wygasać, jednak inflacja bazowa pod koniec br. pozostanie na relatywnie wysokim poziomie (8,5% r/r w grudniu) - mówią eksperci.
Ceny żywności będą spadać
Zdaniem ekspertów w lutym 2023 ceny żywności i napojów osiągnęły swoje maksimum i w kolejnych miesiącach, możemy spodziewać się obniżek.
Ponadto z uwagi na wyższy punkt startowy, związany w znacznym stopniu z silnym wzrostem cen warzyw (m.in. efekt fali chłodów w Europie Południowej i Afryce Północnej) oraz jaj (efekt ptasiej grypy) zrewidowaliśmy w górę naszą ścieżkę cen żywności. Obecnie prognozujemy, że dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych zmniejszy się z 15,4% w 2022 r. do 14,6% r/r w 2023 r., a w 2024 r. obniży się do 5,6% (odpowiednio 13,6% i 5,6% przed rewizją). Jednocześnie podtrzymujemy naszą ocenę, że dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych osiągnęła w lutym swoje maksimum lokalne i w kolejnych miesiącach będzie się stopniowo obniżać osiągając 6,2% w IV kw. 2023 r. Nasza prognoza dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych zakłada utrzymanie zerowej stawki VAT na żywność do końca 2023 r. i jej stopniowe podnoszenie do pierwotnego poziomu w 2024 r. - oceniają eksperci.
Szczyt inflacji za nami
Ich zdaniem w lutym nastąpił szczyt inflacji, która w kolejnych miesiącach będzie się stopniowo obniżać. Z kolei stopy procentowe póki co pozostaną na obecnym poziomie. Według analiz ekspertów Credit Agricole stopy procentowe zostaną obniżone dopiero w przyszłym roku.
Podtrzymujemy nasz scenariusz, że szczyt inflacji CPI został osiągnięty w lutym i w kolejnych miesiącach będzie się ona stopniowo obniżać. Wypadkową niższego punktu startowego, obniżonej dynamiki cen paliw oraz zrewidowanych w górę ścieżek cen żywności i inflacji bazowej będzie nieznacznie niższa niż wcześniej prognozowana inflacja ogółem w br. (11,8% r/r wobec 12,1%). Oczekujemy, że inflacja ogółem wyniesie 7,0% r/r w grudniu 2023 r. Nasz scenariusz inflacyjny na 2024 r. nie uległ istotnym zmianom. Oczekujemy kontynuowania tendencji dezinflacyjnych, chociaż istotnym czynnikiem ryzyka pozostaje kształtowanie się taryf na nośniki energii z początkiem przyszłego roku. Prognozujemy, że inflacja ogółem obniży się do 4,9% r/r średniorocznie w 2024 r. wobec 4,8% przed rewizją - analizują eksperci Credit Agricole.
Zgodnie z naszą prognozą, w okresie II-III kw. br. inflacja bazowa będzie kształtowała się o około 0,5 pkt.% wyżej w porównaniu do ścieżki przedstawionej w marcowej projekcji NBP. Kombinacja wysokiej inflacji oraz napływających danych, wskazujących na spadek PKB w I kw. zarówno w ujęciu r/r, jak i kw./kw., będzie dla Rady argumentem na rzecz utrzymania stóp procentowych na niezmienionym poziomie. Tym samym podtrzymujemy nasz scenariusz, zgodnie z którym stopy procentowe zostaną obniżone dopiero w 2024 r - podsumowują.
(20.03.2023 za portalspozywczy.pl)
