Małe i średnie firmy wciąż na początku drogi do zrównoważonego rozwoju. Napotykają znacznie więcej barier niż duże podmioty
11.10.2023 -
Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju nie ominie sektora MŚP. Małe i średnie przedsiębiorstwa napotykają jednak na tej ścieżce o wiele więcej barier niż duże podmioty. Zalicza się do nich m.in. brak wystarczających środków, wyspecjalizowanej kadry i know-how związanego z wdrażaniem w swojej działalności aspektów ESG. Aby pomóc firmom w tym zakresie, Bank Gospodarstwa Krajowego i Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowały wspólnie bezpłatny kurs „Zrównoważony rozwój w MŚP”, dostępny w pełni online na stronie internetowej Akademii PARP. Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in., czym jest ESG i jakie są najważniejsze regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które będą mieć w kolejnych latach przełożenie na ich działalność.
– Znaczenie zrównoważonego rozwoju i ESG wzrasta i dzieje się tak za sprawą legislacji, która jest wdrażana na całym świecie. W Europie ramą legislacyjną jest przede wszystkim strategia Europejskiego Zielonego Ładu – mówi agencji Newseria Biznes Anna Gonera, ekspertka do spraw strategii ryzyka ESG w Banku Gospodarstwa Krajowego. – Oczywiście te zmiany legislacyjne nie dzieją się w próżni. To jest wynik zwiększającej się świadomości decydentów, wiedzy naukowców, ale też potrzeb konsumentów, żeby kupować produkty zrównoważone.
Europejski Zielony Ład, którego częścią jest zaprezentowany przez Komisję Europejską w lipcu 2021 roku pakiet regulacyjny Fit for 55, to jeden z czynników regulacyjnych wymuszający na przedsiębiorstwach zwrot w kierunku zrównoważonego rozwoju. Kolejnym jest dyrektywa CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive), zgodnie z którą już od 2025 roku obowiązek sporządzania raportów zrównoważonego rozwoju obejmie najpierw największe przedsiębiorstwa, a następnie notowany na giełdzie sektor MŚP.
Zrównoważony rozwój to jednak nie tylko wymóg podyktowany regulacjami, ale i oczekiwaniami klientów, kontrahentów i inwestorów, a także społeczną odpowiedzialnością i rachunkiem ekonomicznym. Działania w obszarze ESG mogą bowiem przynieść firmom wymierne korzyści finansowe, związane m.in. ze wzrostem konkurencyjności czy dodatkowymi oszczędnościami, np. ograniczeniem kosztów energii czy zakupu surowców. Dlatego w tej chwili wiele polskich firm włącza zrównoważony rozwój w swój cykl biznesowy nie na zasadzie „nice-to-have”, ale jako „must-have”.
Ubiegłoroczne badanie firmy doradczej EY pokazuje jednak, że rodzime przedsiębiorstwa wciąż są na początku tej drogi do zrównoważonego rozwoju. Mimo że 90% przedsiębiorstw twierdzi, że ich misja zawiera aspekty związane z ESG, to już tylko 67% realizuje je w codziennej działalności. Co więcej tylko połowa firm przełożyła założenia strategii zrównoważonego rozwoju na poszczególne obszary funkcjonowania swojego biznesu. Jednocześnie jedynie 17% analizowanych przedsiębiorstw publikuje raporty dotyczące zrównoważonego rozwoju. Presja na ten aspekt będzie jednak rosnąć, ponieważ już 57% podmiotów deklaruje, że istotne jest dla nich to, czy wybrany przez nich kontrahent spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju (raport „Czy polski biznes jest zrównoważony?”).
– Potrzeba transformacji jest duża i polskie przedsiębiorstwa muszą zacząć myśleć o trzech kluczowych czynnikach. Po pierwsze, muszą dostrzec swoje oddziaływanie na środowisko naturalne i kwestie społeczne. Po drugie, muszą włączyć czynniki społeczne i środowiskowe do swojej strategii i modelu biznesowego. Trzecią ważną rzeczą jest to, aby miarę swojego sukcesu wyznaczały nie tylko w oparciu o wyniki finansowe, ale także o wskaźniki zrównoważonego rozwoju – mówi Anna Gonera.
Jak wskazuje, transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju nie ominie też sektora MŚP. Zgodnie z wymogami dyrektywy CSRD małe i średnie przedsiębiorstwa – dostawcy dużych firm i globalnych koncernów – też będą wkrótce zobowiązane, aby udostępniać im szczegółowe informacje o swoim śladzie węglowym, pochodzeniu swoich produktów i usług etc. W przeciwnym razie będzie im grozić utrata klientów i kontrahentów.
– Raport PARP o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw pokazuje, że to właśnie MŚP stanowią w Polsce ok. 99% wszystkich firm. Mają też znaczący wkład w polską gospodarkę, generując 72% krajowego PKB. To pokazuje, że duże przedsiębiorstwa nie podołają tej transformacji samodzielnie, muszą zasiać ziarno wiedzy w głowach menedżerów z małych i średnich firm – mówi ekspertka do spraw strategii ryzyka ESG w BGK.
W przeciwieństwie do dużych podmiotów MŚP napotykają na ścieżce transformacji o wiele więcej barier, jak np. brak wystarczających środków na stworzenie dedykowanych zespołów oraz brak know-how związanego z wdrażaniem w swojej działalności aspektów ESG.
– Zrównoważony rozwój i ESG to temat wieloaspektowy, nie można go zamknąć w ramach jednego działu czy jednego koordynatora, który się nim zajmie. Tu potrzeba wiedzy prawnej, ekonomicznej, wiedzy z zakresu zarządzania, dostępności, specjalistów od kwestii społecznych, w tym także pracowniczych – wymienia Anna Gonera. – Jak widać, ten temat może być trudny do ugryzienia dla małych i średnich przedsiębiorstw, które nie dysponują na ogół tak rozbudowaną kadrą. Edukacja i zwiększanie świadomości w tym sektorze jest kluczowe, dlatego podjęliśmy się tego zadania.
Aby pomóc w braku odpowiedniego know-how w małych i średnich firmach, BGK i PARP przygotowały wspólnie sześciogodzinny kurs pt. „Zrównoważony rozwój w MŚP”. Szkolenie jest od 9 października br. dostępne bezpłatne online, na stronie internetowej Akademii PARP.
– To szkolenie jest kierowane przede wszystkim do menedżerów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, ale myślę, że każdy, kto chce rozpocząć przygodę z ESG i zrównoważonym rozwojem, znajdzie w nim coś interesującego – mówi ekspertka BGK. – Szkolenie ma charakter przekrojowy. Zaczynamy od definicji tego, czym jest zrównoważony rozwój, ESG, jakie są w tym obszarze trendy światowe i europejskie. W następnym kroku pokazujemy, jak przeanalizować wpływ przedsiębiorstwa na kwestie środowiskowe i społeczne. Wprowadzamy również do tematyki gospodarki obiegu zamkniętego, pokazujemy, jak kalkulować ślad środowiskowy czy ślad węglowy przedsiębiorstwa.
Szkolenie jest podzielone na cztery rozdziały, w których omawiana jest m.in. waga Europejskiego Zielonego Ładu i zrównoważonego rozwoju z perspektywy firmy, obszary wpływu przedsiębiorstwa na środowisko i społeczeństwo, a także rola zrównoważonego rozwoju w relacjach biznesowych, finansowaniu firmy, operacjach własnych, w łańcuchu wartości oraz odpowiedzialnej komunikacji. Przedsiębiorcy poznają też podstawowe zagadnienia związane z GOZ, czyli gospodarką obiegu zamkniętego, i najważniejsze regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które będą mieć w kolejnych latach przełożenie na ich działalność. Sześciogodzinne szkolenie kończy się wydaniem certyfikatu, który będzie dostępny po ukończeniu wszystkich lekcji i testów.
(11.10.2023 za biznes.newseria.pl)
