Mimo wzrostu cen, brakuje mleka na rynku
10.06.2022 -
Ekonomiści Banku Pekao opracowali raport pt. „Przetwórstwo mleka. Charakterystyka branży, bieżące trendy i perspektywy rozwojowe. Wynika z niego, że pogłowie krów mlecznych w Unii Europejskiej spada szybciej niż w innych rejonach świata, gdzie produkowane jest mleko.
Coraz mniej krów mlecznych
Jak czytamy, na rynku unijnym trend spadkowy pogłowia krów mlecznych jest szczególnie silny na tle innych wiodących regionów-producentów mleka (-6,5% w latach 2016-20, w 2021 r. oczekiwany spadek o kolejny 1%). Pomimo wzrostu wydajności odbija się to negatywnie na dostępności surowca – w 2021 r. ilość skupionego mleka w całej UE-27 obniżyła się o 0,2%, a w 2022 r. prognozowana jest jej stabilizacja na ubiegłorocznym poziomie.
Źródło: Raport Pekao SA pt. Przetwórstwo mleka. Charakterystyka branży, bieżące trendy i perspektywy rozwojowe.
Następstwem były silne wzrosty średnich unijnych cen skupu mleka (+17% r/r na koniec gru’21) i sprzedaży produktów mleczarskich (od 20-25% r/r w przypadku serów do 65% r/r w przypadku masła). W pierwszych czterech miesiącach 2022 r. trendy wzrostowe cen przyspieszyły, podobnie jak ich dynamika r/r – w kwietniu cena skupu mleka była już o 25% wyższa niż rok wcześniej, a ceny sprzedaży produktów mleczarskich zwyżkowały o 35-75% r/r.
Spadek pogłowia trwa od 2016 roku
Pogłowie krów mlecznych w UE-27 utrzymuje się w trendzie spadkowym od 2016 r., choć towarzyszy temu systematyczny wzrost wydajności mlecznej w przeliczeniu na 1 krowę. Te dwa przeciwstawne trendy hamują wzrost podaży. W latach 2016-2021 dostawy do mleczarni w całej UE-27 wzrosły o 6 mln t (+4%), podczas gdy w poprzednim pięcioletnim okresie 2011-2016 – gdy unijne pogłowie krów mlecznych było względnie stałe i oscylowało wokół 21,5 mln – wzrost ten wyniósł 12 mln t (+9%) - czytamy w Raporcie Banku Pekao SA
W samym 2021 r. wzrost wydajności nie wystarczył do zrekompensowania ubytku pogłowia, a dostawy w całej UE-27 obniżyły się o 0,4% (0,6 mln t). Można zakładać, że sytuacja ta była pochodną decyzji odnośnie pogłowia stad podejmowanych jeszcze w 2020 r., kiedy to dość niskie ceny skupu mleka w połączeniu z rosnącymi kosztami pasz i ogólnej działalności hodowlanej przełożyły się na pogorszenie opłacalności. Pomimo wzrostu cen skupu w 2021 r. opłacalność hodowli pozostaje pod presją zniechęcając do zwiększania pogłowia. W związku z tym oczekuje się, że w 2022 r. dostawy pozostaną zbliżone do ubiegłorocznych.
Mniej mleka, wyższe ceny
Słabsze wyniki produkcji (nie tylko w UE, lecz również w skali globalnej) w połączeniu z mocnym popytem wewnętrznym i międzynarodowym przełożyły się na trend wzrostowy średnich unijnych cen skupu mleka surowego, który przyspieszył zwłaszcza w ostatnich czterech miesiącach ubiegłego roku. Silna tendencja wzrostowa utrzymała się także na początku 2022 r.
Źródło: Raport Pekao SA pt. Przetwórstwo mleka. Charakterystyka branży, bieżące trendy i perspektywy rozwojowe.
Prognozy Komisji Europejskiej
Prognozy Komisji Europejskiej przewidują, że w 2022 r. na unijnym rynku mleczarskim utrzymają się sztywności podażowe związane z niewielkim przyrostem ilości dostępnego surowca. W rezultacie firmy mleczarskie będą musiały optymalizować product mix pod kątem rentowności poszczególnych produktów (w warunkach wysokich kosztów surowca i działalności operacyjnej).
Oczekiwany jest m.in. lekki spadek produkcji mleka pitnego, stabilizacja produktów fermentowanych oraz lekkie wzrosty śmietany i pozostałych produktów świeżych. W przypadku mleka w proszku wzrosnąć ma produkcja mleka odtłuszczonego kosztem spadku mleka pełnotłustego.
Polski rynek mleka surowego
W 2021 r. ilość mleka skupionego przez mleczarnie była minimalnie wyższa w porównaniu z 2020 r., po kilku latach bardziej wyraźnych wzrostów; za niską dynamiką stały przede wszystkim czynniki podażowe (ograniczona dostępność mleka surowego), przekładające się na wyraźny wzrost przeciętnych cen skupu.
Źródło: Raport Pekao SA pt. Przetwórstwo mleka. Charakterystyka branży, bieżące trendy i perspektywy rozwojowe.
Zahamowanie wzrostu produkcji mleka surowego wynikało z wzajemnego neutralizowania się wzrostu wydajności mlecznej i spadku pogłowia krów (trend konsolidacyjny hodowli skutkujący likwidacją małych stad), w ostatnim czasie dodatkowo wzmocnionego przez wysokie ceny skupu żywca wołowego i ograniczoną opłacalność hodowli mleczne - uważają analitycy Banku Pekao SA
(10.06.2022 za Roman Wieczorkiewicz, portalspozywczy.pl)