Ministerstwo Rozwoju i Technologii nowelizuje przepisy przeciwdziałające zatorom płatniczym
Resort rozwoju i technologii, po analizie dwuletniego okresu funkcjonowania ustawy antyzatorowej i w odpowiedzi na głosy przedsiębiorców, przygotował projekt nowelizacji tej ustawy. Proponowane zmiany mają lepiej chronić firmy sektora MŚP przed opóźnieniami płatniczymi, często ze strony podmiotów silniejszych finansowo. Większa elastyczność w stosowaniu sankcji pozwoli Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na skuteczne karanie firm, które faktycznie winne są zatorom płatniczym, powodując zaburzenia płynności finansowej u kontrahentów. Dzisiaj projekt nowelizacji trafia do uzgodnień i konsultacji.
W Ministerstwie Rozwoju i Technologii jedną z podstawowych zasad stanowienia prawa dla przedsiębiorców jest korzystanie z mechanizmów okresowej ewaluacji, które pozwalają doskonalić opracowane przepisy w oparciu o praktykę ich stosowania. Zaproponowane w nowelizacji zmiany dotyczą w głównej mierze uelastycznienia obowiązków sprawozdawczych, poprawy efektywności postępowań w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, jak również uelastycznienia zasad nakładania kar.
– Decyzja o nowelizacji ustawy antyzatorowej wynika – w pierwszej kolejności – z naszych analiz, przeprowadzonych w związku z oceną skutków regulacji ex post. Wsłuchaliśmy się także w postulaty różnych podmiotów, w tym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który realizuje na podstawie ustawy antyzatorowej ważne zadania związane z postępowaniami antyzatorowymi. Chcemy, by regulacja była spójna, bardziej efektywna i elastyczna niż obecnie. Ale również, by nie przytłaczała przedsiębiorców wynikającymi z jej zapisów obowiązkami – tłumaczy Mariusz Jerzy Golecki, wiceminister rozwoju i technologii.
Nowelizacja zakłada m.in. wprowadzenie instytucji tzw. wezwań miękkich. To rozwiązanie stosowane dotąd z powodzeniem w sprawach dotyczących praw konsumentów. Prezes UOKiK, zamiast sięgać od razu po sankcje finansowe, będzie mógł w pierwszej kolejności zwrócić uwagę przedsiębiorcy na obserwowane u niego nieprawidłowości w regulowaniu zobowiązań.
– Stosowanie tego typu metod behawioralnych zwiększa efektywność regulacji. Chcemy tym samym zaprezentować nowoczesne podejście administracji, które bardziej stawia na elastyczność i logikę w działaniu, niż biurokrację – dodaje Mariusz Jerzy Golecki.
Zdaniem wiceministra Goleckiego, nowelizacja będzie miała szczególnie korzystny wpływ na MŚP. – Zwiększenie efektywności postępowań prezesa UOKiK i regulacje dotyczące cesji wierzytelności powinny motywująco wpłynąć na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec małych i średnich firm – dodaje Golecki.
Rozpoczynające się dziś uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje społeczne projektu potrwają 30 dni.
Najważniejsze zmiany dotyczące obowiązków sprawozdawczych
Zaprojektowana nowelizacja zwalnia z obowiązku sprawozdawczego:
- spółki wchodzące w skład podatkowych grup kapitałowych,
- publiczne podmioty lecznicze i podmioty lecznicze w formie spółek kapitałowych utworzonych przez skarb państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
- Wprowadza wydłużenie terminu na złożenie sprawozdania z 31 stycznia na 30 kwietnia;
- Nowe przepisy wyłączą ze sprawozdań świadczenia:
- z transakcji handlowych zawieranych w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej,
- przedawnionych,
- pomiędzy spółkami w ramach jednej grupy kapitałowej;
- Nastąpi zmiana sposobu sprawozdawania świadczeń spełnionych i otrzymanych – wartości świadczeń pieniężnych spełnionych/otrzymanych będą wykazywane w sprawozdaniu w odniesieniu do terminów umownych, a nie jak dotychczas w relacji do terminów określonych na fakturze lub rachunku;
- Zmieni się sposób raportowania wartości świadczeń pieniężnych nieotrzymanych i niespełnionych – te wartości będą wykazywane z podaniem terminu opóźnienia w ramach określonych przedziałów czasowych;
- Uregulowana zostanie kwestia składania korekty sprawozdania;
- Określony zostanie w ustawie terminu publikacji raportu opracowywanego na podstawie złożonych sprawozdań – corocznie w terminie do 31 lipca.
Najważniejsze zmiany służące poprawie efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się
- Prezes UOKiK zyska większą elastyczność w sposobie nakładania kar finansowych za nadmierne opóźnianie się z realizacją zobowiązań finansowych wobec kontrahentów;
- Nastąpi modyfikacja wzoru, według którego będzie liczona maksymalna kara za nadmierne opóźnienie ze spełnianiem świadczeń pieniężnych – ustalając dokładną wysokość kary Prezes UOKiK będzie brał pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym występujące w sprawie przesłanki łagodzące i obciążające;
- Wprowadzenie instytucji tzw. wezwań miękkich;
- Wyłączenie opóźnień w ramach grup kapitałowych z zakresu postępowań w sprawie nadmiernych opóźnień.
Pozostałe zmiany
- Wprowadzenie nieważności zastrzeżenia umownego o zakazie cesji wierzytelności w transakcjach handlowych;
- Nałożenie obowiązku składania oświadczenia o swoim statusie na wszystkich dużych przedsiębiorców – obecnie duzi przedsiębiorcy mają obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o swoim statusie tylko wtedy, gdy występują jako dłużnicy świadczenia pieniężnego.
Skutki zmian będą korzystne dla sektora MŚP
- Zwiększenie efektywności postępowań prezesa UOKiK powinno wpłynąć motywująco na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec przedsiębiorców z sektora MŚP;
- Nieważność zastrzeżenia umownego o zakazie cesji wierzytelności w transakcjach handlowych wprowadzana jest głównie w interesie MŚP. Umowny zakaz cesji wierzytelności jest bowiem najbardziej dotkliwy w relacjach asymetrycznych, w których występuje element przewagi kontraktowej;
- Zmodyfikowana treść sprawozdań będzie lepiej odzwierciedlała praktyki płatnicze największych przedsiębiorców, co pozwoli MŚP na lepszą ocenę ich wiarygodności płatniczej i tym samym może uchronić ich przed wchodzeniem w ryzykowne relacje biznesowe;
- Zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego spółek wchodzących w skład podatkowych grup kapitałowych uwolni od tego obowiązku niektóre podmioty z sektora MŚP – pojedyncze spółki wchodzące w skład podatkowych grup kapitałowych często nie są bowiem największymi podatnikami.
(Informacja prasowa MRiT)
