Organizacje branżowe apelują o wyłączenie z systemu kaucyjnego opakowań szklanych

17 lipca 2022 r.

13.07.2022 -

Polskie firmy branży produkcji i recyklingu opakowań szklanych zrzeszone w Związku Pracodawców Polskie Szkło, a także polskie firmy handlu detalicznego i hurtowego zrzeszone w Polskiej Izbie Handlu oraz Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji apelują o wyłączenie butelek szklanych jednokrotnego użytku z systemu kaucyjnego – projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (UC98)

Firmy nie chcą w systemie kaucyjnym opakowań szklanych jednorazowego użytku

Oto wspólny apel branży handlu detalicznego i hurtowego oraz branży produkcji i recyklingu opakowań szklanych o wyłączenie z projektowanego systemu kaucyjnego opakowań szklanych jednokrotnego użytku:

W imieniu polskich firm branży produkcji i recyklingu opakowań szklanych zrzeszonych w Związku Pracodawców Polskie Szkło, a także polskich firm handlu detalicznego i hurtowego zrzeszonych w Polskiej Izbie Handlu oraz Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji, chcemy zaapelować o wyłączenie butelek szklanych jednokrotnego użytku (butelki szklane) z systemu kaucyjnego - projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (UC98) - ze względu na poniższe kwestie:

1. Na rynek krajowy wprowadza się przynajmniej 600 tys. ton takich butelek szklanych rocznie. W większości są one już zbierane w systemach gminnych. Opakowania szklane są już poddawane efektywnemu recyklingowi dzięki istniejącym systemom zbiórki. Z danych GUS wynika, że obecnie już blisko 70% opakowań szklanych w Polsce jest kierowanych do recyklingu. Nie ma zatem potrzeby obejmowania ich dodatkowo systemem kaucyjnym.

Nakładanie takiego obowiązku i związane z nim wyzwania organizacyjne, logistyczne i finansowe dla jednostek handlowych są niewspółmierne do możliwych do osiągnięcia efektów. Wręcz przeciwnie – takie dodatkowe obowiązki mogą obniżyć poziom uczestnictwa sklepów w systemie kaucyjnym w zakresie podstawowego celu ustawy i implementowanej przez nią Dyrektywy 2019/904, czyli w zakresie zbiórki opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Z danych nam dostępnych wynika także, że utworzenie systemu logistycznego na potrzeby zbierania opakowań szklanych w sklepach będzie wiązało się dodatkowo z generowaniem większego śladu węglowego w stosunku do obecnych systemów gminnych. Warto dodać, że w Niemczech po wprowadzeniu kaucjonowania szkła jednorazowego nastąpiła siedmioletnia stagnacja poziomu zbierania stłuczki szklanej.

System kaucyjny: utrudnienia w działalności handlowej

1. Problem bezpieczeństwa i ograniczeń przestrzennych przy składowaniu opakowań szklanych w jednostkach handlu detalicznego – składowanie butelek szklanych wymaga wygospodarowania i odpowiedniego zabezpieczenia dużej części powierzchni sklepu, co w przypadku wielu sklepów małopowierzchniowych:
2. będzie powodowało utrudnienia w działalności handlowej (ze względu na zajęcie dużej części powierzchni przez składowane szkło, którą ze względów bezpieczeństwa należałoby wyłączyć z normalnego ruchu placówki, co nie będzie możliwe w przypadku sklepów posiadających niewielką powierzchnię zaplecza, nawet jeśli powierzchnia handlowa tych sklepów przekracza 100m2);
3. może zagrażać bezpieczeństwu personelu oraz klientów (ze względu na zwiększone ryzyko stłuczenia opakowań jednorazowych w porównaniu do butelek zwrotnych). Proces odbioru butelki szklanej od klienta, przeniesienia go w miejsce bezpiecznego składowania w obrębie sklepu oraz samego składowania w dużej objętości na stosunkowo niewielkiej powierzchni stwarza zagrożenie, a także zakłóca przebieg procesu handlowego.
4. Dyrektywa 2019/904, którą implementuje projektowana ustawa, dotyczy wyłącznie opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i nie obejmuje opakowań szklanych. Wobec tego przyjęcie tak szerokiego zakresu ustawy nie jest niezbędne dla implementacji prawa UE i osiągnięcia celów wyznaczonych przez to prawo. Włączenie opakowań szklanych do systemu kaucyjnego, wprowadzanego w ramach implementacji Dyrektywy 2019/904, stanowi ponadto przejaw gold-platingu, czyli nakładania na przedsiębiorców dodatkowych obowiązków pod pretekstem transpozycji prawa unijnego.
5. Włączenie butelek szklanych do obligatoryjnego systemu kaucyjnego, zgodnego z przedmiotowym projektem, spowodowałoby konieczność tworzenia od nowa lub znacznej restrukturyzacji istniejących już w tym zakresie zasad, sieci logistycznej itp. Będzie się to wiązać z dodatkowymi obciążeniami finansowymi dla podmiotów wprowadzających napoje na rynek, a tym samym dla klienta końcowego.

Wprowadzenie opakowań szklanych wymaga większych powierzchni magazynowych (dla produktu i pustej butelki) oraz znacznie większej ilości transportów: około 2 razy więcej samochodów na dostawę produktu tej samej objętości w stosunku do butelek PET (lżejsze i cieńsze niż szkło).

1. Obecnie największym problemem związanym z recyklingiem szkła w Polsce jest wzrastające rozdrobnienie stłuczki szklanej (frakcja <3mm trudna w recyklingu). Dlatego system kaucyjny zakładający kruszenie lub cięcie butelek w łańcuchu logistycznym – dla uniknięcia oszustw – nie jest, w naszej ocenie, rozwiązaniem optymalnym. W europejskich systemach depozytowych zawartość najdrobniejszej frakcji wynosi nawet do 30%. Mając to na uwadze, ponownie – w imieniu naszych branż – apelujemy o wyłączenie butelek szklanych jednorazowego użytku z projektowanego systemu.

Podpisali przedstawiciele organizacji:

• Renata Juszkiewicz, Prezes Zarządu POHiD

• Waldemar Nowakowski, Prezes Zarządu Polska Izba Handlu

• Maciej Ptaszyński, Wiceprezes Zarządu Polska Izba Handlu

• Piotr Kardaś, Sekretarz Generalny ZP „Polskie Szkło”

(13.07.2022 za portalspozywczy.pl)