Posiedzenie Grupy Ekspertów i Komitetu ds. WORR - Produkty zwierzęce - z 22 lutego 2023 r.

26 lutego 2023 r.

1. Stanowisko Komisji Europejskiej w zakresie wnioskowanej interwencji na rynku mleka i przetworów mlecznych.

2023. Przyjęcie przez Komitet ds. WORR-Produkty zwierzęce projektu decyzji wykonawczej Komisji w zakresie pomocy na Program szkolny w latach szkolnych 2023/2024 i 2022/2023.
2024. Informacje Komisji Europejskiej nt. sytuacji na rynku mleka i przetworów mlecznych.

Ad. I. Interwencja na rynku mleka

W odpowiedzi na wystąpienia 3 p.cz., w tym PL, w zakresie interwencji na rynku mleka (nadzwyczajna pomoc dla producentów mleka, prywatne przechowywanie, podniesienie cen interwencyjnych), z uwagi m.in. na spadki cen mleka w skupie i przetworów mlecznych, wysokie koszty produkcji, spadek popytu, Komisja Europejska poinformowała m.in., że:

• W zakresie wystąpienia PL – niektórzy interesariusze podnoszą ww. kwestie na właściwym poziomie, tj. na poziomie Komisji Europejskiej.
• Trwa okres interwencji publicznej, od 1 lutego do 30 września 2023 r. W przypadku potrzeby zabezpieczenia sprzedaży na poziomie ceny interwencyjnej, przedsiębiorcy mają taką możliwość. Oczywiście nie jest pożądane, aby OMP czy masło trafiło do magazynów interwencyjnych, mając na uwadze, że następnie zapasy publiczne trafiają na rynek w innym terminie. Wówczas konieczne jest zarządzanie tymi zapasami. Najważniejszym problemem jest rynek. W pewnych okresach rynek jest sprzyjający z uwagi na istniejący popyt; konsumenci są w stanie zapłacić za produkty. Następnie, tak jak obecnie, siła nabywcza konsumentów jest pod presją. Orientacja rynkowa oznacza, że producenci muszą być w jak największym stopniu czujni na sygnały płynące z rynku w zakresie popytu. To wymaga czasu. Niemniej warunki, w jakich funkcjonujemy, to warunki, które wspólnie wybraliśmy w zakresie opcji wspierania rolników w ramach płatności bezpośrednich, a nie w ramach interwencji rynkowej. W ramach płatności bezpośrednich zabezpieczane są dochody rolników na pewnym poziomie; zapewnione są określone stabilizacja, pewność i przewidywalność. Dochodowa siatka bezpieczeństwa (czyli płatności bezpośrednie), w przeciwieństwie do rynkowej siatki bezpieczeństwa, jest dostępna przez cały rok, bez względu na to, czy sytuacja jest korzystna, czy też nie. Środki interwencji rynkowej są wykorzystywane w razie konieczności.

Ad. II. Pomoc na Program szkolny

Komitet ds. WORR-PZ przyjął projekt decyzji wykonawczej Komisji w sprawie ostatecznych przydziałów pomocy Unii państwom członkowskim na rzecz programu „Owoce i warzywa w szkole” i „Mleko w szkole” na okres od dnia 1 sierpnia 2023 r. do dnia 31 lipca 2024 r. oraz zmieniającej decyzję wykonawczą (UE) 2022/493.

Na podstawie przegłosowanego projektu decyzji wykonawczej Komisji, pomoc unijna dla Polski będzie wynosiła:

1. W roku szkolnym 2023/2024 na:

• „Owoce i warzywa w szkole”: 12 565 488 euro, tj. +3,5% względem pomocy określonej w decyzji wykonawczej 2023/106 z dnia 11 stycznia 2023 r. w sprawie wstępnych przydziałów (…) na okres od 1 sierpnia 2023 r. do 31 lipca 2029 r.
• „Mleko w szkole”: 12 791 591 euro (bez zmian względem ww. decyzji 2023/106)

1. W roku szkolnym 2022/2023 na:

• „ Owoce i warzywa w szkole”: 12 494 071 euro
• „Mleko w szkole”: 10 739 507 euro

Ad. III. Sytuacja na rynku mleka i przetworów mlecznych – prezentacja Komisji Europejskiej

• • Sytuacja na rynku mleka i przetworów mlecznych jest raczej wyjątkowa. Produkcja mleka w UE ogółem w 2022 r., w relacji rocznej, była stabilna (+0,004% r/r), pomimo notowanych spadków produkcji r/r w większości miesięcy 2022 r. W ostatnim kwartale 2022 r. produkcja mleka zaczęła jednak wzrastać. W grudniu 2022 r. skup mleka w UE wzrósł +0,8% r/r (+93 tys. ton). Produkcja mleka ustabilizowała się również na świecie, pomimo delikatnego spadku światowej produkcji mleka w 2022 r., tj. -0,5% r/r. Znaczące spadki produkcji mleka r/r dotyczyły Australii (-6,7%) i Nowej Zelandii (-3,8%). Niewielkie wzrosty produkcji mleka dotyczyły USA (+0,2%) i UE. W UK produkcja mleka obniżyła się o -0,5% r/r.
  • W 2022 r., wg danych szacunkowych, UE zwiększyła r/r produkcję OMP (+0,7%) oraz masła (+0,2%), a zmniejszyła produkcję mleka fermentowanego (-0,6%), serów (-0,5%) oraz PMP (-5,5%).
  • Ceny skupu mleka obniżyły się w 10 p.cz., w największym stopniu m/m na LT (-6,7%) i w DE (-6%). Ceny obniżają się z historycznie wysokiego poziomu, spadek cen nie powinien dziwić.
  • Kontynuowany jest spadek średnich unijnych cen przetworów mlecznych, z tym że w przypadku serów spadek cen jest najmniejszy, nieporównywalny ze spadkami cen dla masła i mleka w proszku. W 6. tygodniu 2023 r. średnia cen masła wyniosła 497 euro/100 kg (-2,5% względem średniej z ostatnich 4 tygodni, dalej m/m; -16% r/r), OMP 252 euro/100 kg (-2,7% m/m; -28% r/r), PMP 365 euro/100 kg ( -3,1% m/m; -17% r/r), a Cheddara 456 euro/100 kg (-1,5% m/m; +27% r/r). Względem średniej 5-letniej masło było droższe o +14%, a OMP o +8%. Większość mleka jest przerabiana na sery. Oczekujemy w najbliższych miesiącach spadku cen za skupione od producentów mleko, ale nie w takim stopniu, jak najważniejszych produktów mlecznych w handlu światowym, tj. przede wszystkim masła i mleka w proszku.
  • Brak istotnych zmian w udziale skupionego mleka ekologicznego w skupie mleka ogółem. W grudniu 2022 r. udział ten wyniósł 4,1%. Powiadomienia pochodzą z 24 p.cz. (zamiast z 26 p.cz; MT przekazała powiadomienie o braku produkcji mleka ekologicznego).
  • W zakresie unijnego eksportu przetworów mlecznych obserwowana jest stagnacja. W 2022 r. unijny eksport przetworów mlecznych (bez UK) ilościowo obniżył się o -9% r/r, a wartościowo wzrósł o +20% r/r, z uwagi na wysokie ceny. Eksport obniżył się dla większości przetworów mlecznych. Eksport masła obniżył się r/r o -20% do poziomu 161,5 tys. ton, OMP o -10% do 694,9 tys. ton, PMP o -10% do 224,6 tys. ton oraz serów o 4% r/r do 923,5 tys. ton.
  • Na uwagę zasługuje handel UE-UK w zakresie masła. W okresie styczeń-listopad 2022 r. UE wyeksportowała do UK 54,3 tys. ton masła, tj. +39% r/r. Udział UK w unijnym eksporcie masła jest tak wysoki, że uwzględniając UK w ogólnym eksporcie masła, UE notuje spadek eksportowanych ilości do wszystkich krajów trzecich jedynie na poziomie -1% r/r.

(Informacja KSM)