Sieci handlowe a system kaucyjny. Co planują Biedronka, Lidl i Aldi?
17.03.2021 -
Jak będzie wyglądał system kaucyjny w Polsce? Czy sieci mają na niego własny pomysł? Żabka testuje specjalne urządzenia we współpracy z Żywiec Zdrój.
Carrefour na razie nie chce zdradzać swoich planów. Aldi analizuje takie rozwiązania, ale na razie nie planuje wdrożeń. Natomiast Lidl i Biedronka czekają na doprecyzowanie przepisów, aby podjąć pierwsze działania.
Trwają prace nad opracowaniem przepisów, które wyznaczałyby ramy prawne funkcjonowania systemów kaucyjnych w Polsce. Jak do tego tematu podchodzą największe sieci handlowe? O plany zapytaliśmy sieci Biedronka, Lidl, Aldi oraz Carrefour.
Dobrowolny system kaucyjny?
W Ministerstwie Klimatu i Środowiska prowadzone są prace zmierzające do transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko.
Jak już pisaliśmy, Jacek Ozdoba, sekretarz stanu w ministerstwie klimatu i środowiska, odpowiadając na jedną z interpelacji poselskiej napisał: "W ramach tych prac na wprowadzających napoje w butelkach z tworzyw sztucznych o pojemności do 3l zostanie nałożony obowiązek osiągnięcia poziomu selektywnego zbierania odpadów powstałych z tych butelek. Mając na uwadze wysokie wymagane poziomy selektywnego zbierania (77% w 2025 r. oraz 90% w 2029 r.) przedsiębiorcy prawdopodobnie sami zdecydowaliby się na wprowadzenie dobrowolnego systemu kaucyjnego na butelki z tworzywa sztucznego, co może się okazać najbardziej efektywnym sposobem uzyskania tak wysokich poziomów zbierania w odniesieniu do tego typu opakowań. Niemniej jednak trwają pracę nad opracowaniem przepisów, które wyznaczałyby ramy prawne funkcjonowania systemów kaucyjnych"
Postanowiliśmy zatem zapytać kilka sieci handlowych czy pracują obecnie nad własnym systemem kaucyjny.
Sieci czekają na doprecyzowanie przepisów
Sieć Aldi, która posiada w Polsce około 170 sklepów, analizuje wszelkiego typu rozwiązania wspierające system recyklingu i gospodarowania odpadami, również butelkomaty.
- Obecnie nie planujemy wdrażania systemów kaucyjnych w naszych sklepach. Nie wykluczamy jednak wdrożenia takich urządzeń w przyszłości. Jako sieć odpowiedzialna społecznie skupiamy się na zredukowaniu ilości plastiku w swojej działalności. Dbałość o środowisko i konsekwentne dążenie do redukcji plastiku przejawia się m.in. w wycofaniu jednorazowych toreb zakupowych i zastąpieniu ich torbami wielokrotnego użytku. Grupa przedsiębiorstw ALDI Nord, w tym także Polska, zadeklarowała, że do końca 2025 roku wszystkie opakowania artykułów marek własnych będą nadawać się do recyklingu. Z oferty ALDI wycofane zostały jednorazowe produkty powstałe z tworzyw sztucznych, takie jak np. talerze, sztućce, kubki i słomki. Zostały one zastąpione alternatywnymi, bardziej przyjaznymi środowisku produktami wielokrotnego użytku - mówi nam Katarzyną Bawoł, Kierownik Działu Jakości i Odpowiedzialności Przedsiębiorstwa ALDI Polska.
Sieć Biedronka, dysponująca bazą ponad 3 tys. placówek, czeka na nowelizację przepisów prawa w tym zakresie, by podjąć pierwsze działania - m.in. wprowadzenie butelkomatów.
- Biedronka została jednym z założycieli Polskiego Paktu Plastikowego. Stawia on sobie za cel zmianę modelu wykorzystywania tworzyw sztucznych w opakowaniach. Dodatkowo wspieramy edukację w zakresie segregacji np. poprzez stopniowe wprowadzanie piktogramów segregacji na opakowaniach produktów swoich marek własnych. Czekamy też na nowelizację przepisów wchodzących w skład tzw. pakietu odpadowego w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, by podjąć pierwsze działania w kierunku wprowadzenia systemu depozytowego np. butelkomatów - informuje Sylwia Krzyżycka, dyrektor działu ochrony środowiska w sieci Biedronka.
Sieć Carrefour nie chciała nam ujawnić swoich planów odnośnie systemów kaucyjnych. Poinformowała nas, że oczywiście stale rozważa optymalizację rozwiązań w rzeczonym zakresie, aczkolwiek na tę chwilę nie może się podzielić konkretami.
Sieć Lidl butelkomaty wprowadziła dawno temu w swoich niemieckich sklepach. Cieszą się one dużą popularnością. Jeśli chodzi o polski rynek, sieć podobnie jak Biedronka, czeka na doprecyzowanie przepisów prawnych.
- Popieramy takie rozwiązania jak system kaucyjny oraz nie wykluczamy, że w przyszłości wprowadzimy je do naszych sklepów. Obecnie czekamy na rozwiązania prawne, ponieważ kwestia systemu kaucyjnego nie jest doprecyzowana przez Ustawodawcę. Warto dodać, że testujemy wiele nowych rozwiązań, jednak na razie jest zbyt wcześnie, byśmy mogliby przekazać bardziej szczegółowe informacje - mówi nam Aleksandra Robaszkiewicz, Head of Corporate Communications and CSR Lidl Polska.
Warto wspomnieć, że w Polsce takie rozwiązanie stosuje sieć Kaufland, która należy do tego samego właściciela co Lidl. W niektórych sklepach sieci działają specjalne butelkomaty. Klienci, przy okazji zakupów mogą zwrócić do automatu zużyte szklane butelki, za które otrzymają bon o wartości kaucji za zwrócone butelki – do wykorzystania w markecie.
Ponadto, pod koniec 2020 r. Żabka Polska i Żywiec Zdrój podpisały list intencyjny, w którym deklarują wspólne działania na rzecz zamknięcia obiegu tworzyw sztucznych. Firmy rozpoczęły test przy użyciu EKOmatów – stworzonych specjalnie dla nich automatów umożliwiających selektywną zbiórkę opakowań po napojach z plastiku i metalu.
Do końca I kwartału 2021 r. takich urządzeń ma być 15. Klienci, którzy oddadzą plastikowe i metalowe opakowania po napojach do EKOmatów umieszczonych przy sklepach Żabka, mogą liczyć na dodatkowe punkty lojalnościowe w aplikacji żappka. Za każde wrzucone opakowanie otrzymają 10 żappsów.
Sklep „hubem” opakowań w depozycie
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego polski konsument zużywa średnio ok. 160 kg opakowań rocznie. Tymczasem w przypadku mieszkańców pozostałych państw Unii Europejskiej jest to ok. 180 kg. I choć u nas ten odsetek jest niższy o 20 kg, to jednak w ostatnich latach zużycie opakowań w Polsce rosło dynamicznie, o blisko 12 proc. w skali roku. Nowe przepisy pozwolą zahamować ten trend.
Instytut Staszica w swojej ostatniej analizie przypomina, że na rynku polskim od lat funkcjonuje system kaucyjny dla opakowań szklanych wielokrotnego użytku. Biorąc pod uwagę specyfikę rynku polskiego oraz efekty jego działania, wydaje się być on dobrym rozwiązaniem dla tego typu opakowań. Jego efektywność sięga aż 90-92%.
- Ale sam system kaucyjny nie rozwiąże problemu, ponieważ na rynku są jeszcze inne opakowania, które trzeba skutecznie zebrać – opakowania jednorazowego użytku. Dlatego jedynym rozwiązaniem jest stworzenie drugiego systemu – depozytowego dla wybranych opakowań jednorazowego użytku, który będzie uzupełniał system kaucyjny - wskazuje Instytut.
Dla efektywności i wydajności systemu depozytowego kluczowe będzie dopasowanie zakresu oraz modelu zbiórki opakowań do specyfiki polskiego handlu. To właśnie pojedynczy punkt handlowy będzie swego rodzaju „hubem” opakowań w depozycie.
Na znaczenie placówek handlowych w systemie depozytowym zwracają uwagę też największe organizacje skupiające placówki handlowe – Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji oraz Polska Izba Handlu.
„W przypadku handlu, konieczne jest przyjęcie elastycznego, ale bardzo czytelnego mechanizmu dobrowolnego uczestnictwa w systemie, by zagwarantować wszystkim rodzajom placówek handlowych konkurencyjność i równe warunki udziału w systemie oraz prawa” – czytamy we wspólnym stanowisku dziesięciu organizacji producentów, detalistów (w tym POHiD i PIH) i organizacji pracodawców."
(17.03.2021 za dlahandlu.pl)
