Sklepy mają dość. Wzrost kosztów je przygniata

31.03.2023 -

Firmy handlowe czują rosnącą presję konsumentów. Co druga musi wciąż oferować promocje i zniżki, choć koszty rosną. Mimo to co czwarta mówi o ekspansji i szukaniu nowych rynków.

51% firm handlowych zwraca uwagę, że musi wciąż organizować promocje, a wśród największych zagrożeń dla rozwoju widzą zmniejszenie siły nabywczej konsumentów, na co wskazuje 38%, oraz wzrost konkurencji przez nowe podmioty na rynku, co niepokoi 29% – wynika z dorocznego Adyen Retail Report 2023, który ukaże się w maju. Dane na podstawie badania 500 menedżerów firm handlowych w Polsce „Rzeczpospolita” publikuje pierwsza.

– Oczywiście oferty cenowe są ważne, ale liczą się też inne wartości, które przyciągają klientów i wyróżniają biznes na tle konkurencji – szczególnie, gdy konsumenci poświęcają swoim wydatkom więcej uwagi – mówi Jakub Czerwiński, regionalny wiceprezes w Adyen. – Dzięki temu wciąż udaje się zaskoczyć klienta, proponując mu nowe ścieżki zakupowe, których przykładem było w zeszłym roku pojawienie się samoobsługowych Żabek, terminali w smartfonie czy kiosków do samodzielnej obsługi w sklepach odzieżowych, jak Uniqlo – dodaje.

Zaciskanie pasa

– Klienci są wrażliwi na cenę bardziej niż kiedykolwiek. Jako sieć dokładamy jeszcze większych starań, aby zapewnić im w naszych sklepach szeroki wybór produktów w atrakcyjnych cenach – mówił w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” Gunnar Günther, prezes sieci Kaufland. – Nie jest to łatwe, gdyż inflacja odbija się negatywnie nie tylko na konsumencie, ale także na przedsiębiorstwach. Rosnące koszty działalności, energii, transportu, surowców, a w konsekwencji także rosnące ceny zakupu produktów obniżają rentowność firmy – dodaje.

Odczuwają to firmy niezależnie od formatów sklepów. – Wzrost cen energii – tak prądu, jak i gazu – to dla sklepów ogromny problem. Bez energii nie da się funkcjonować, sklepy zużywają jej dużo choćby z powodu lodówek. Wiele placówek jest ogrzewanych gazem – mówi Ryszard Jaśkowski, prezes KZRSS Społem. – Dokładając wzrost kosztów wynagrodzeń, spodziewamy się bardzo trudnego roku dla spółdzielni, z utratą płynności finansowej w niektórych przypadkach włącznie. Sytuacja na rynku jest trudniejsza niż w 2022 r. – dodaje.

Z badania konsumentów na potrzeby raportu wynika, że co drugi Polak przyznaje, iż spędza więcej czasu na przeglądaniu sklepów i e-ofert w poszukiwaniu najlepszych okazji. Od miesięcy najszybciej rośnie sprzedaż pod markami własnymi sieci. Z badania NielsenIQ wynika, że 68% Polaków robi zakupy tam, gdzie ceny mogą być niższe.

– Wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom klientów, dokładając starań o przedstawienie oferty wspierającej domowe budżety w tych trudnych gospodarczo okolicznościach – mówi Witold Baran, dyrektor handlowy Netto Polska.

Nowe placówki

Choć z badania wynika, że poziom obaw firm jest wysoki, to jednocześnie 26% firm mówi o szukaniu nowych rynków, a dla 24% celem jest ekspansja. Nowe sklepy mimo spodziewanego spowolnienia na rynku wciąż się pojawiają.

W 2022 r. Carrefour ogłosił przyspieszenie inwestycji w Polsce, otworzył cztery hiper– i siedem supermarketów, a w systemie franczyzowym 75 nowych sklepów convenience, kilka nowych supermarketów oraz pierwszy w Polsce hipermarket franczyzowy.

– Zamierzamy utrzymać tempo ekspansji w Polsce we wszystkich formatach sklepów własnych i franczyzowych. Nasza strategia koncentruje się na osiąganiu jak najwyższej rentowności otwieranych sklepów, dlatego szczegółowo analizujemy każdą nową lokalizację – mówi Jean-François Dohogne, wiceprezes, dyrektor finansowy, nieruchomości i ekspansji w Carrefour Polska.

Grupa Eurocash co roku chce uruchamiać 500 nowych sklepów franczyzowych pod markami ABC, Groszek, Delikatesy Centrum, Lewiatan, Duży Ben, Euro Sklep czy Gama. Na koniec 2022 r. miały ok. 15,5 tysiąca punktów.

– Chcemy też inwestować w już otwarte placówki. Wierzymy w lokalne sklepy i przedsiębiorców, którzy je prowadzą. Dostarczamy im skalę, rozwiązania technologiczne i logistyczne, atrakcyjną ofertę oraz wiedzę – mówi Jan Domański, rzecznik Grupy Eurocash. – Będziemy nadal aktywnie wspierać ekspansję marketów alkoholowych Duży Ben oraz e-sklep Frisco. Duży Ben tylko w 2022 r. otworzył ponad 100 nowych sklepów, a rok 2023 chcemy zakończyć z 400 placówkami – dodaje Domański.

Handel pełen obaw

Zgodnie z badaniem Dun & Bradstreet, przeprowadzonym w 18 krajach, największą grupę menedżerów niepokoi droga energia. O ile średni wynik na świecie to ponad 40%, o tyle w Polsce wynosi niemal 60% i jest to najwyższy wynik. W kilku państwach europejskich przekracza jeszcze 50%, ale już w skandynawskich jest to ok. 30%, a w USA nawet poniżej tego poziomu. W przypadku firm handlowych 55,6% wskazało właśnie na drogą energię jako główne zagrożenie dla ich biznesu. Taka sama grupa wymieniła ogólny wzrost kosztów, a 27,8% niepokoi słabnący popyt konsumentów. 38,9% jednak bardziej martwi wzrost podatków, a nieco więcej niż co piąta wskazuje na ryzyko załamania się łańcucha dostaw. W kategoriach zagrożenia firmy mówią też o presji budżetowej i cyberprzestępczości.

Opinia dla „RZ": Krzysztof Łuczak, główny ekonomista Grupy BLIX

Z powodu wysokiej inflacji cena jest najważniejszym czynnikiem zakupowym. Natomiast to, że ma mniejsze znaczenie niż rok temu, jest dość zaskakujące. To może świadczyć o tym, że Polacy mimo wszystko chcą kupić na Wielkanoc dobrej jakości produkty. Jednak warto sprawdzić po świętach, jak było w rzeczywistości, bo mamy do czynienia z deklaracjami. Decyzje konsumentów mogą jeszcze się zmienić przy półkach, kiedy zderzą się oni z drożyzną. Sprawdzone marki będą wyjątkowo drogie przed świętami, więc konsumenci będą rozglądali się za ich zamiennikami. Z tego powodu przybyło osób otwartych częściowo na nowości oraz w pełni na marki własne. To okazja dla sieci handlowych, aby wzmocnić komunikację swoich wiodących produktów.

(30.03.2023 za Rzeczpospolita)


Współpraca