Mleczarstwo ma za sobą udany rok, ale widać poważne zagrożenia
27.12.2022 -
Rok 2022 niewątpliwie nie był typowym okresem dla polskiej branży mleczarskiej. Przyśpieszająca inflacja, kryzys energetyczny, wojna na Ukrainie to tylko część wyzwań z jakimi musiało mierzyć się polskie mleczarstwo. Jednocześnie trzeba przyznać, że jako branża, nie możemy narzekać, i taka opinia dominuje wśród zarządzających przetwórniami - zauważa Marcin Hydzik, prezes Związku Polskich Przetwórców Mleka.
Zwiastuny problemów przyszłości
W mijającym roku wystąpiły zagrożenia, z którymi zapewne będziemy się mierzyć w latach przyszłych. W pierwszym kwartale zakłady mleczarskie zaczęły otrzymywać pisma od dostawców energii elektrycznej i gazu o możliwych ograniczeniach dostaw. Mimo zdecydowanej reakcji całej branży spożywczej domagającej się wyłączenia spod tych ograniczeń ze względu na bezpieczeństwo żywnościowe kraju, przedstawiciele rządu, oprócz szumnych medialnych zapowiedzi, nie zrobili w tej kwestii nic.
Co więcej, w sierpniu 2022 roku zakłady produkujące nawozy azotowe wstrzymały produkcję, co spowodowało zatrzymanie produkcji pobocznej – tj. gazów chłodniczych. Na szczęście tym razem udało się uświadomić rządzącym konsekwencje braku dostaw tych surowców i w ciągu kilku dni produkcja gazów chłodniczych została przywrócona.
Wzrost cen mleka
Trend wzrastających cen mleka w skupie z wzmożoną siłą zaznaczył się w 2022r. Wynikało to z jednej strony z ogólnego wzrostu cen, ale też rolnicy domagali się podwyżek ze względu na specyficzne dla produkcji mleka koszty – pasze i nawozy, których ceny wystrzeliły w górę - mówi Marcin Hydzik
Koszty w mleczarstwie
Surowiec do produkcji to nie jedyny koszt, jaki spędzał sen z powiek polskim przetwórcom mleka, gdyż rosnące ceny odnotowano w przypadku wszystkich materiałów eksploatacyjnych – np. opakowania kartonowe już w minionym roku zdrożały o ponad 50%., palety używane w transporcie o 170%., folia do pakowania o 60%. Presja inflacyjna spowodowała również wzrost oczekiwań płacowych ze strony pracowników – zgodnie z danymi GUS średnia pensja w sektorze przedsiębiorstw w październiku 2022 r. wzrosła o 13% w stosunku do sierpnia 2021 r. Do tego dochodzą wzrosty cen nośników energii – zarówno paliw, jak i prądu oraz gazu – od kilkudziesięciu do kilkuset procent. Nie powinien zatem dziwić fakt, że ceny produktów gotowych również wzrosły – średnio od początku roku o ok. dwadzieścia kilka procent we wszystkich kategoriach, przy czym mało o ok. 35%.
Wyniki eksportowe branży mleczarskiej
W tej beczce dziegciu znalazła się jednak i łyżka miodu – eksport. Zgodnie z aktualnie dostępnymi danymi w okresie styczeń - październik 2022r., pomimo utrzymania wolumenu eksportu mleczarskiego na niemal niezmienionym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, denominowana w złotówkach wartość produktów kierowanych za granicę wzrosła ogółem o niemal 50% - ocenia prezes Hydzik
Niewątpliwie przyczyniło się do tego osłabienie złotówki względem walut obcych oraz spadek produkcji w wielu konkurujących z Polską na rynnach zagranicznych krajach UE. Warto wspomnieć, że mimo początkowych obaw, wymiana handlowa z Ukrainą wróciła do względnej normy i w porównaniu z rokiem ubiegłym wielkość i wartość eksportu nie uległa istotnym zmianom. Inną kwestią związaną z wojną na Ukrainie jest fala migracji, która przynajmniej w teorii powinna spowodować wzrost spożycia mleka i przetworów mlecznych w Polsce.
Wzrost sprzedaży faktycznie nastąpił, ale był on niższy niż wynikałoby to z liczby ludności, o jaką zwiększyła się populacja naszego kraju - najwyraźniej konsumenci zaczęli oszczędzać i to również podczas zakupów żywności - ocenia prezes ZPPM
(27.12.2022 za Roman Wieczorkiewicz, portalspozywczy.pl)
