Mleczarstwo światowe: emisja gazów cieplarnianych
Komunikat FAO przedstawiony na Konferencji COP24 w Katowicach (grudzień 2018 roku)
Sektor mleczarski jest bardzo zróżnicowany pod względem wielkości i systemów produkcji w różnych regionach świata. Producenci i przetwórcy mleka starają się uzyskać produkty o wysokiej jakości odżywczej przy zastosowaniu metod zapewniających zrównoważoną i odpowiedzialną produkcję w celu zaspokojenia popytu wzrastającej populacji. Z drugiej strony producenci coraz bardziej odczuwają trudności wynikające ze zmian klimatycznych i w związku z tym muszą być świadomi konieczności podejmowania szybkich i skutecznych działań w sprawach środowiskowych.
Analiza przeprowadzona przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) zawiera obliczenia wielkości emisji gazów cieplarnianych (GHG) z sektora mleczarskiego w latach 2005-2015. W tym okresie uzyskano postęp, ale istnieją regiony, gdzie konieczne jest podjęcie dalszych działań.
Raport dowodzi, że nastąpiło zmniejszenie emisji GHG na litr mleka w różnych regionach świata. Jednocześnie stwierdzono, że wskutek znacznego wzrostu zapotrzebowania na produkty mleczne wielkość emisji w wielu regionach wzrosła.
Podejmowane są globalne inicjatywy, na przykład Dairy Sustainability Framework (Mleczarska Struktura Zrównoważonego Rozwoju) w celu stałego poszukiwania ekonomicznie uzasadnionych sposobów zmniejszenia emisji GHG, zarówno przez producentów, jak i przetwórców mleka.
Niezależne badania, takie jak przedstawione w raporcie FAO, wspierają światowy sektor mleczarski w działaniach zmierzających do uzyskania poprawy w tym zakresie.
Najważniejsze stwierdzenia zawarte w raporcie FAO na podstawie danych za lata 2005, 2010 i 2015
1) Główne kierunki zmian
– Globalna produkcja mleka: wzrost o 30% wskutek zwiększenia mleczności (o 15%, do 2514 l) i liczby krów (o 14%).
– Znaczne przesunięcie produkcji mleka między regionami: duży wzrost produkcji w regionach słabo i średnio rozwiniętych oraz spadek produkcji w regionach wysoko rozwiniętych. W niektórych regionach nastąpiło zmniejszenie pogłowia stada przy jednoczesnym wzroście produkcji mleka, a w innych regionach produkcja mleka wzrastała wolniej lub szybciej niż wzrost pogłowia stada. Największy wzrost produkcji mleka wystąpił w Zachodniej Azji i Północnej Afryce (4,5%); w Zachodniej Europie i Północnej Ameryce wzrost ten wyniósł 1,5%.
2) Emisje
Sektor mleczarski bierze udział w ograniczaniu zmian klimatu. Całkowita emisja gazów cieplarnianych wzrosła o 18% (z 1456 do 1712 Mton CO2) przy jednoczesnym spadku emisji jednostkowej o 11% (z 2,8 do 2,5 kg CO2 /l mleka). Gdyby nie zostały podjęte działania zaradcze, to wzrost emisji całkowitej wyniósłby 38%. Największe ograniczenie emisji jednostkowej wystąpiło w krajach słabo i średnio rozwiniętych o tradycyjnie niskiej mleczności krów. Dobre efekty zostały uzyskane dzięki prowadzeniu jednoczesnych działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywności, zwiększenia mleczności, poprawy jakości pasz i lepszego zarządzania.
3) Podsumowanie
Sektor mleczarski – statystyka: 1 mld zaangażowanych osób, w tym 600 mln osób związanych bezpośrednio z gospodarstwami mlecznymi, 400 mln osób współpracujących z dostawcami, 240 mln pracowników sektora mleczarskiego, 133 mln gospodarstw mlecznych, w tym 37 mln gospodarstw prowadzonych przez kobiety.
Więcej informacji: www. dairysustainabilityframework.org
Mgr inż. Janusz Turowski
