Przegląd Mleczarski 3/2025 mgr inż. Iwona Serocka

Etykietowanie mleka i przetworów mlecznych źródłem rzetelnych informacji dla konsumenta. Podstawowe wymagania obowiązkowe
Streszczenie
Etykietowanie żywności w ostatnich latach spotyka się z coraz większym zainteresowaniem zarówno ze strony producentów żywności, jak i konsumentów. Etykieta to nie tylko atrakcyjna szata graficzna, ale przede wszystkim rzetelne źródło informacji o produkcie. Konsument chce wiedzieć co kupuje, ale również, jaki jest tego skład, kaloryczność, czy obecne są alergeny oraz do kiedy można dany produkt spożyć. Prawo żywnościowe w zakresie etykietowania reguluje głównie wymagania obowiązkowe, omówione w niniejszym artykule.
Słowa kluczowe: etykietowanie, etykieta, przetwory mleczne, czytelność, nazwa żywności, wprowadzanie w błąd, data minimalnej trwałości, termin przydatności do spożycia, składniki, ilość netto żywności
 
Labelling of Milk and Milk Products as a Source of Reliable Information for the Consumer
Basic Mandatory Requirements
 Abstract
Food labelling has been receiving increasing interest from both food producers and consumers in recent years. A label is not only an attractive graphic design, but first of all a reliable source of information about a product. Consumers want to know what they are buying, but also what its composition is, its energy value, whether there are any allergens and until when a given product can be consumed. Food labelling law mainly regulates the mandatory requirements discussed in this article.
 Keywords: labelling, label, milk products, legibility, name of the food, misleading, date of minimum durability, ‘use by’ date, ingredients, net quantity of the food

Cały artykuł można przeczytać tutaj
dr Piotr Wasyluk

O współczesnych strategiach i trendach w projektowaniu opakowań?
Streszczenie
Artykuł omawia współczesne trendy w projektowaniu opakowań, koncentrując się na ich roli marketingowej, ekologicznej i funkcjonalnej. Przedstawia innowacyjne technologie, takie jak opakowania inteligentne, biodegradowalne oraz personalizowane. Analizuje także wpływ nostalgii na wzornictwo, powrót do tradycyjnych materiałów oraz multisensoryczne doświadczenia opakowań. Zwraca uwagę na znaczenie strategii projektowych, które łączą estetykę, funkcjonalność i wartości marki, wpływając na decyzje zakupowe konsumentów.
Słowa kluczowe: opakowania inteligentne, zrównoważony rozwój, personalizacja, nostalgia, multisensoryczność, opakowania biodegradowalne, strategie marketingowe

 On Contemporary Strategies and Trends in Packaging Design
Abstract
The article explores contemporary trends in packaging design, focusing on its marketing, ecological, and functional aspects. It highlights innovative technologies such as smart, biodegradable, and personalized packaging. The paper also examines the influence of nostalgia on design, the return to traditional materials, and multisensory packaging experiences. It emphasizes the importance of design strategies that combine aesthetics, functionality, and brand values, shaping consumer purchasing decisions.
Keywords: smart packaging, sustainability, personalization, nostalgia, multisensory experience, biodegradable packaging, marketing strategies
 


dr n. wet. inż. Magdalena Polak-Śliwińska, mgr inż. Mariusz Śliwiński

Laktoza: zastosowanie, oznaczanie i wyrażanie wyników
Streszczenie
Laktoza ma różne zastosowania w przemyśle mleczarskim, spożywczym i farmaceutycznym. Znajomość różnych form laktozy i ich stężeń może być bardzo pomocna w zarządzaniu jakością produktów mleczarskich, ich właściwościami i wydajnością produkcji. Prawidłowy pomiar i raportowanie stężenia laktozy w mleku i innych produktach mleczarskich będzie miało coraz większe znaczenie w przyszłości, w miarę rozwoju zastosowań laktozy o większej wartości dodanej i wykorzystywania danych dotyczących laktozy w mleku do podejmowania decyzji w zakresie zarządzania gospodarstwem. Laktoza powinna być zgłaszana jako laktoza bezwodna, ponieważ dane dotyczące laktozy będą wykorzystywane do podejmowania coraz ważniejszych decyzji w przetwórstwie mleczarskim, etykietowaniu produktów mleczarskich i produkcji mleka w przyszłości. Laktoza odgrywa również ważną rolę w syntezie mleka u krów. Czynniki produkcji mleka i selekcja ras bydła mlecznego wpływają na ilość wysokowartościowego tłuszczu i białka produkowanego na jednostkę laktozy. Jeśli wartość laktozy poza gospodarstwem pozostaje niska, więcej uwagi można poświęcić wykorzystaniu ultrafiltracji do przetwarzania mleka i pozostawienia 50-60% laktozy i wody z mleka w gospodarstwie, aby odzyskać wartość energetyczną laktozy jako paszy i zmniejszyć koszty transportu wysokowartościowych składników mleka do zakładów produkujących wyroby mleczarskie. Istnieje wiele metod określania stężenia laktozy, ale najważniejsze z nich to testy enzymatyczne, metoda HPLC i analiza w średniej podczerwieni. Konieczne jest opracowanie nowych, wartościowych zastosowań laktozy. Spójne i dokładne metody pomiaru laktozy oraz spójne wyrażanie wyników pomiaru laktozy będą wspierać ten proces rozwoju.
Słowa kluczowe: laktoza bezwodna, monohydrat laktozy

Lactose: Use, Determination and Expression of Results
Abstract
Lactose has various applications in the dairy, food and pharmaceutical industries. Knowledge of the various forms of lactose and their concentrations can be very helpful in managing dairy product quality, properties and production efficiency. Proper measurement and reporting of lactose concentrations in milk and other dairy products will become increasingly important in the future as more value-added lactose applications are developed and milk lactose data are used to make farm management decisions. Lactose should be reported as anhydrous lactose because lactose data will be used to make increasingly important decisions in dairy processing, dairy labeling and milk production in the future. Lactose also plays an important role in milk synthesis in cows. Milk production factors and selection of dairy cattle breeds influence the amount of high-value fat and protein produced per unit of lactose. If the off-farm value of lactose remains low, more attention can be paid to using ultrafiltration to process the milk and leaving 50-60% of the lactose and water from the milk on the farm to recover the energy value of lactose as feed and reduce the cost of transporting high-value milk components to dairy plants. There are many methods for determining lactose concentration, but the most important are enzymatic assays, HPLC method and mid-infrared analysis. New high-value applications of lactose need to be developed. Consistent and accurate lactose measurement methods and consistent expression of lactose measurement results will support this development process.
Keywords: anhydrous lactose, lactose monohydrate
mgr Monika Ostrowska, dr hab. inż. Bartosz Brzozowski, dr hab. inż. Marek Adamczak, prof. UWM

Laktoferyna bydlęca: charakterystyka, właściwości, otrzymywanie i zastosowanie w produkcji nowej żywności
Streszczenie
Wielofunkcyjne właściwości laktoferyny bydlęcej (ang. bLF – bovine lactoferrin) sprawiają, że jest ona wartościowym białkiem stosowanym, m.in. w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym i spożywczym. O rosnącym zainteresowaniu bLF świadczy zwiększające się portfolio dostępnych na rynku suplementów diety i produktów żywnościowych z jej dodatkiem. Przewiduje się, że globalny rynek bLF wzrośnie z 669 mln USD w 2024 r. do 1461,3 mln USD w 2028 r., przy skumulowanym rocznym wskaźniku wzrostu wynoszącym 12,6%. W 2023 r. kraje Azji i Pacyfiku zdominowały rynek bLF, z udziałem wynoszącym 56,45% [45]. Aktywność biologiczna bLF jest zróżnicowana i polega, m.in. na działaniu przeciwdrobnoustrojowym i przeciwwirusowym, a także immunomodulacyjnym, przeciwzapalnym, prebiotycznym, antyoksydacyjnym oraz przeciwnowotworowym. Ostatnie lata to zainteresowanie laktoferyną (LF) jako czynnikiem hamującym rozwój biofilmów bakteryjnych, a także wirusa SARS-CoV-2. LF jest wielofunkcyjną glikoproteiną, która odgrywa istotną rolę w metabolizmie i homeostazie jonów żelaza. Jej powinowactwo do żelaza (większe do jonu żelazowego (Fe3+) niż żelazawego (Fe2+)), a także innych jonów metali, umożliwia wiązanie tych pierwiastków i wpływa na ich wchłanianie oraz transport w organizmie. Wiązanie jonów żelaza jest kluczowe dla funkcji biologicznych LF, w tym aktywności przeciwdrobnoustrojowej i immunomodulacyjnej.
W miarę rosnącej świadomości konsumentów na temat właściwego odżywiania, przemysł mleczarski coraz częściej decyduje się na produkcję bLF. Choć akceptowana jest produkcja LF rekombinowanej, to przemysł mleczarski ma właściwie wyłączność do dysponowania naturalnymi surowcami do izolacji bLF. Konieczne jest jednak zapewnienie właściwych warunków jej izolacji, optymalizacja kosztów, zapewnienie stabilności produktu, a także precyzyjnych regulacji prawnych.
Słowa kluczowe: laktoferyna, jony żelaza, białka mleka, żywność funkcjonalna, składniki biologicznie aktywne
 
Bovine Lactoferrin: Characteristics, Properties, Preparation, and Application in Novel Food Production
Abstract
The multifunctional properties of bovine lactoferrin (bLF) make it a valuable protein used in the pharmaceutical, cosmetics and food industries, among others. The growing interest in bLF is evidenced by the growing portfolio of dietary supplements and food products with its addition available on the market. The global bLF market is expected to grow from USD 669 million in 2024 to USD 1,461.3 million in 2028, with a compound annual growth rate of 12.6%. In 2023, Asia-Pacific countries dominated the bLF market, with a share of 56.45% [45]. The biological activity of bLF is diverse and consists of, among others: on antimicrobial and antiviral effects, as well as immunomodulatory, anti-inflammatory, prebiotic, antioxidant and anticancer effects. Recent years have seen interest in lactoferrin (LF) as a factor inhibiting the development of bacterial biofilms, as well as the SARS-CoV-2 virus. LF is a multifunctional glycoprotein that plays an important role in the metabolism and homeostasis of iron ions. Its affinity for iron (greater to ferric ion (Fe3+) than ferrous (Fe2+)), as well as other metal ions, enables the binding of these elements and affects their absorption and transport in the body. The binding of iron ions is crucial for the biological functions of LF, including antimicrobial and immunomodulatory activity. As consumers become more aware of proper nutrition, the dairy industry is increasingly deciding to produce bLF. Although the production of recombinant LF is accepted, the dairy industry has virtually exclusive rights to natural raw materials for the isolation of bLF. However, it is necessary to ensure proper conditions for its isolation, optimize costs, ensure product stability, as well as precise legal regulations.
Keywords: lactoferrin, iron ions, milk proteins, functional food, biologically active ingredients
 
Spis treści

 

Współpraca