Połowa Polaków nie wie co oznacza, że produkt jest bez laktozy
12.03.2019 -
Według EDA (European Dairy Association) na nietolerancję laktozy cierpi w Polsce 37% dorosłych mieszkańców, a w UE od 4% (Dania, Irlandia) do ponad 40% (Estonia, Grecja, Włochy). Mimo to młodzi Polacy mają słabą świadomość na ten temat.
Rynek produktów bez laktozy stale rośnie. Globalna wartość rynku żywności bez laktozy wyniosła w 2015 roku 6,7 mld dolarów (tj. o 8% więcej niż 2014), z czego 80% przypada na produkty mleczarskie. W 2020 roku światowy rynek żywności bez laktozy będzie wart 8,8 mld dolarów, ze średniorocznym tempem wzrostu na poziomie 6%. Przez wiele mleczarń jest on postrzegany, jako bardzo przyszłościowy i mogący realnie przełożyć się na średni wzrost konsumpcji mleka.
Dr Maria Zuba-Ciszewska z Instytutu Ekonomii i Zarządzania na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II przeprowadziła badania na temat świadomości studentów na temat produktów bez laktozy. W prezentacji wyników badań zwróciła uwagę, że w Polsce, mimo że od 30 lat jest przygotowana technologia opracowywania produktów bezlaktozowych, produkty te na szerszą skalę pojawiły się dopiero w 2015 roku. Do 2010 roku tylko cztery mleczarnie wprowadziły mleko bez laktozy do swojej oferty (SM Gostyń, OSM Garwolin, Polmlek, Candia Polska). Obecnie asortyment nabiału bez laktozy oferowany jest przez kilkanaście mleczarń i obejmuje nie tylko produkty podstawowe jak mleko, masło czy śmietanę, ale i bardziej przetworzone jak sery czy lody.
– Uwzględniając nowe trendy na rynku produktów mleczarskich celem pracy było zbadanie stanu wiedzy młodych konsumentów o innowacyjnych produktach mleczarskich tj. ekologicznych i bez laktozy – wyjaśnia dr Zuba-Ciszewska. Badanie zostało przeprowadzone w maju 2018 roku. Poniższy tekst omawia tylko produkty bez laktozy.
Z badania wynika, że blisko połowa nie rozumie wyrażenia „bez laktozy” na produkcie mleczarskim. Połowa osób (47%) nie wie co oznacza, że produkt mleczarski jest bez laktozy. Wśród osób, które odpowiedziały twierdząco na to pytanie, najwięcej wskazało brak cukru/dwucukru (32,8%), brak cukru mlecznego (20,8%) lub bez cukru laktozy (3,2%).
Kolejna grupa podała, że produkt taki spożywają osoby uczulone (4,8%) na laktozę (11,2%), ponieważ jest bez alergenu (13,6%), a dokładniej bez cukru alergenu (4%). Zatem dokładnych odpowiedzi zawierających wskazanie grupy docelowej takich produktów (dla osób uczulonych na laktozę lub bez cukru alergenu) było stosunkowo niewiele (15,2%).
Prawie 71% badanych zna przynajmniej jeden produkt (a średnio dwa) bez laktozy, choć 36% z tej grupy nie podało jego definicji, czyli produkty te są już zauważalne przez konsumentów, choć co trzeci z nich nie wie co one oznaczają. Prawie ¾ odpowiedzi stanowiły mleko (34,5%), ser (20,6%) i jogurt (18,7%). Na dalszych miejscach znalazły się serek wiejski (7,7%), masło (6,7%), śmietana (4,8%), twaróg (3,4%), kefir (2,9%), maślanka (0,7%).
Jak wynika z badania, problem z trawieniem laktozy ma 13,3% osób, ale tylko 56,3% z nich kupuje nabiał bez laktozy. Wszyscy spożywają mleko (100%), a mniej osób jogurt (27,8%), serek wiejski (27,8%), ser (27,8%), twaróg (16,7%), masło (16,7%), śmietanę (11,1%), mleko w proszku (5,5%), serek homogenizowany (5,5%).
Wśród producentów tych produktów zostały wymienione mleczarnie: SM Mlekovita, OSM Piątnica, Zott, Hochland, Bakoma, OSM Krasnystaw, OSM Włoszczowa, SM Ryki, choć trzy ostatnie nie mają takich produktów. Niektóre osoby wymieniły zamiast producentów marki produktów tj.: Łaciate SM MLEKPOL, Pilos sieci dyskontowej Lidl czy Mleczna Dolina sieci Biedronka.
Większość osób kupujących produkty bez laktozy (72,2%) wskazało, że po ich spożyciu odczuwa poprawę zdrowia. Osoby spożywające produkty bez laktozy poproszone o wskazanie propozycji rozszerzenia dla nich asortymentu wskazały produkty obecne na rynku (jogurty smakowe, lody, ser, ser biały).
Jak podaje dr Maria Zuba-Ciszewska, w celu zwiększenia niskiej konsumpcji innowacyjnych produktów mleczarskich wśród osób młodych istotne jest podniesienie ich świadomości z zakresu produkcji ekologicznej oraz z zakresu produktów bez laktozy. Młode osoby często intuicyjnie, niezbyt dokładnie wyjaśniają znaczenie produktu ekologicznego, a z drugiej strony skład produktu i walory odżywcze są dla nich jednymi z najważniejszych kryteriów wyboru. Większość badanych uważa, że produkty mleczarskie działają korzystnie na organizm człowieka. Należy to wykorzystać zwiększając ich poziom wiedzy z zakresu produkcji ekologicznej i umiejętność odróżnienia produktu ekologicznego od konwencjonalnego.
Młode osoby deklarujące problemy z trawieniem laktozy często nie kupują dedykowanych dla nich produktów bądź ograniczają się tylko do podstawowego asortymentu. Aby zwiększyć sprzedaż produktów mleczarskich bez laktozy wśród osób młodych istotne jest podniesienie ich świadomości z zakresu znaczenia takich produktów w żywieniu człowieka oraz funkcjonowania oferty na rynku. Pomocne mogą być informacje na produktach mleczarskich czy stronach internetowych mleczarń.
Badanie dr Maria Zuba-Ciszewska przeprowadziła w oparciu o ankietę, którą skierowano do 350 studentów studiów dziennych jednej z publicznych uczelni w Lublinie. W pełni wypełnione ankiety badawcze uzyskano od 240 osób, które stanowiły próbę badawczą. Kobiety stanowiły 74% badanej próby. Średnia wieku w próbie wyniosła 22 lata, a rozpiętość wiekowa od 19 do 25 lat. Wśród 240 badanych 27,5% osób pracuje.
Pytanie dotyczące kryteriów wyboru produktów mleczarskich było zamknięte ze skalą Likerta. Pytania o problem z trawieniem laktozy, zakupu żywności ekologicznej czy bez laktozy były także zamknięte. Pozostałe pytania miały charakter otwarty, by mieć możliwość sprawdzenia wiedzy respondentów na temat produktów ekologicznych i bez laktozy.
(12.03.2019 za Roman Wieczorkiewicz, portalspozywczy.pl)
