Konferencja prasowa „Zapewnienie wartości mleka – strategia dla branży mleczarskiej w Polsce”
Dnia 06 lutego br. w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie odbyła się konferencja prasowa „Zapewnienie wartości mleka – strategia dla branży mleczarskiej w Polsce”. Organizatorem konferencji byli: Polska Izba Mleka, Związek Polskich Przetwórców Mleka, Krajowe Stowarzyszenie Mleczarzy, Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich oraz Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka.
Konferencję otworzyła Agnieszka Maliszewska Dyrektor Polskiej Izby Mleka, przedstawiając projekt „mapy drogowej" dla polskiego sektora mleczarskiego, który powstał dzięki współpracy wszystkich organizacji branżowych oraz ekspertów z Niemiec, Holandii i Irlandii. Projekt ten ma na celu stworzenie solidnej strategii dla branży, której do tej pory brakowało w Polsce. Maliszewska podkreśliła, że Polska ma ogromny potencjał w produkcji mleka, a zrównoważony rozwój i innowacje są kluczowe dla konkurencyjności sektora.
Zaznaczyła, że branża znacznie się zmieniła po przystąpieniu do Unii Europejskiej, stając się jednym z liderów w produkcji mleka w UE. Przekazała również, że zmiany dotyczące zrównoważonego rozwoju, zdefiniowane przez Zielony Ład, będą miały istotny wpływ na przyszłość sektora.
Maliszewska wskazała na rosnący popyt na mleko na świecie oraz konieczność adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych. Podkreśliła potrzebę scalenia sektora wokół wspólnej wizji i strategii, wspierającej zarówno rolników, jak i producentów. Na koniec zaznaczyła, że ważne jest promowanie polskich produktów mleczarskich i budowanie ich marki na rynkach międzynarodowych.
W następnej kolejności wypowiedział się Marcin Hydzik, Prezes ZPPM, zaznaczył, że zielony ład jest nieodwracalny i będzie kształtował przyszłość rolnictwa w Polsce. Wskazał na trzy filary zrównoważonego rozwoju: aspekty środowiskowe, społeczne i ekonomiczne, które muszą współistnieć. Podkreślił, że rolnicy będą skłonni do wprowadzania zmian jedynie wtedy, gdy będą one opłacalne.
Hydzik zauważył, że od 1996 roku produkcja mleka w Polsce wzrosła o 30%, przy jednoczesnej redukcji emisji o 16%. Wskazał na konsolidację rynku, jako kluczowy czynnik tego osiągnięcia. W jego opinii tylko większe gospodarstwa mają możliwość inwestycji w nowe technologie, co prowadzi do efektywniejszej produkcji. Posłużył się również danymi, które pokazują, że mniejsze gospodarstwa generują wyższą emisję w przeliczeniu na kilogram mleka.
Podkreślił, że rolnictwo powinno maksymalnie korzystać z odnawialnych źródeł energii, co nie tylko obniży koszty, ale także zwiększy odporność gospodarstw na zewnętrzne turbulencje. Na koniec zaznaczył, że zaprezentowana strategia wskazuje na kierunek, w którym należy dążyć w polskim sektorze mleczarskim.
Następnie Arkadiusz Pisarek, Prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich, omówił wpływ polityki Unii Europejskiej na polski sektor mleczarski, podkreślając, że wprowadzenie zasad zrównoważonego rozwoju wiąże się z ogromnymi kosztami dla rolników. Wskazał, że duże gospodarstwa, które inwestują w zielone technologie, są w lepszej sytuacji, aby przystosować się do wymagań rynku. Pisarek podkreślił konieczność wprowadzenia produktów mlecznych klasy premium, które spełniają normy zrównoważonego rozwoju i redukcji śladu węglowego.
Zaznaczył, że rynek towarowy nie wymaga od producentów spełnienia tych norm, co prowadzi do rywalizacji jedynie o jakość i cenę. Apelował do polityków o wsparcie dla rolników w zakresie transformacji energetycznej oraz zapewnienia dofinansowania, aby umożliwić im dalszy rozwój. Pisarek wyraził obawy dotyczące przyszłości produkcji mleka w Polsce, wskazując na problem braku następców oraz wysokie koszty związane z wprowadzaniem zmian.
Podkreślił potrzebę zachowania mocnej pozycji Polski na rynku mleczarskim w Europie i świecie, apelując o współpracę między mleczarniami, rolnikami oraz instytucjami państwowymi w celu zbudowania silnej marki polskiego mleczarstwa, oraz poprawy jego konkurencyjności.
Następnie Dorota Grabarczyk z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka podkreśliła na konferencji, że do 2030 roku świat może borykać się z niedoborem mleka, co stwarza szansę dla Polski, będącej trzecim producentem mleka w UE. Wskazała na kluczowe wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem, które obejmują aspekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe.
Mimo wysokich cen mleka, koszty produkcji są znaczące, a sytuacja geopolityczna oraz choroby zwierząt, takie jak choroba niebieskiego języka, wpływają na wydajność i zdrowotność bydła. Grabarczyk podkreśliła spadek pogłowia krów mlecznych w Polsce poniżej 2 milionów, jednak zaznaczyła, że wydajność mleczna wzrasta dzięki staraniom hodowców.
Omówiła również wyzwania związane z wymianą pokoleniową w rolnictwie, wskazując na średnią wieku rolnika wynoszącą 48 lat. Podkreśliła znaczenie zarówno dużych, jak i małych gospodarstw, rekomendując, aby mniejsze działki znalazły nisze rynkowe. Grabarczyk zaznaczyła, że wizerunek rolnika jako dostawcy żywności i odpowiedzialnego producenta jest istotny dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w Polsce i Europie. Zakończyła swoją wypowiedź, apelując o uznanie znaczenia rolników w kontekście walki z importem żywności.
W następnej kolejności głos zabrał Stefan Stachowiak Prezes SM Gostyń, który stał się „twarzą strategii". Stachowiak, przedstawiając się jako pragmatyk, omówił wyzwania i potencjał polskiego sektora mleczarskiego po okresie transformacji. Podkreślił, że Polska ma znaczną nadwyżkę mleka, co stwarza możliwości dostępu do rynków międzynarodowych. Wskazał na potrzebę wspierania średnich przedsiębiorstw, które mogą napotkać trudności w zmieniającej się globalnej konkurencji.
Stachowiak podkreślił, że istotne jest zwiększenie efektywności tych firm poprzez ograniczenie kosztów i poprawę produktywności. Zaznaczył, że skuteczna strategia rozwoju powinna obejmować wzmacnianie marek polskich produktów na rynku europejskim oraz poprawę efektywności w produkcji. Zwrócił uwagę na konieczność dostosowania się do wymogów rynku i polityki UE, co pozwoli na lepszą sprzedaż produktów.
Podsumował, że kluczowymi elementami sukcesu będą: poprawa zasięgu sprzedaży, efektywności firm oraz wsparcie dla rolników. Stachowiak wyraził wiarę, że z odpowiednim podejściem i realizacją planu, polski sektor mleczarski może osiągnąć znaczące korzyści.
Na zakończenie głos zabrał redaktor naczelny Polski Rolnej Krzysztof Wróblewski i zadał pytania organizatorom. Film dostępny na naszym portalu.
- Oczekiwania wobec Zielonego Ładu: Zapytał profesora, czy można się spodziewać osłabienia tempa wprowadzenia Zielonego Ładu. Profesor odpowiedział, że nie przewiduje całkowitego odejścia od tego konceptu, jedynie jego rozciągnięcie w czasie, co może dać branży więcej czasu na dostosowanie się do wymagań.
- Strategia wobec sieci handlowych: Wróblewski interesował się, czy w strategii dotyczącej różnych form współpracy z sieciami handlowymi przewidziane są zmiany. Prezes Pisarek potwierdził, że strategia będzie uwzględniać współpracę z branżą mleczarską i konieczność zwiększenia efektywności oraz siły negocjacyjnej w relacjach z sieciami.
- Korzyści z umowy z Mercosur: Kolejne pytanie dotyczyło korzyści dla polskiego mleczarstwa wynikających z umowy z Mercosur. Odpowiadając, wskazano, że szczególnie korzystne są kontyngenty na sery, co otwiera możliwości na zwiększenie sprzedaży, ale również zaznaczone zostały obawy związane z nierówną pomocą finansową, która może być skierowana do krajów amerykańskich, co z kolei może wpłynąć na polskich producentów.
- Ostatnie pytanie dotyczyło sugestii, że aż 90% gospodarstw mlecznych w Polsce mogłoby wymagać zamknięcia. W odpowiedzi na tę kwestię podkreślono, że obecnie jest silna konkurencja o surowiec, a działania spółdzielni mają na celu zwiększenie efektywności produkcji, co może prowadzić do wyzwań w pozyskiwaniu mleka.
