Pij mleko, będziesz... zdrowy!
(30.05.2015) -
Sama definicja mleka nie brzmi zbyt apetycznie, bo według encyklopedii mleko to „wydzielina gruczołu mlekowego samic ssaków pojawiająca się w okresie laktacji”, ale skupmy się jednak na smaku i walorach odżywczych mleka.
Najbardziej popularne mleko to mleko krowie. Ma dużą wartość odżywczą i dostarcza nam dużej ilości składników niezbędnych do wzrostu i prawidłowego rozwoju. Dodatkowo jest źródłem pełnowartościowego białka zwierzęcego, czyli tego, którego nasz organizm potrzebuje najwięcej. Białko przecież stanowi podstawowy budulec każdej komórki naszego organizmu.
Wapń, witaminy i sole mineralne
Dodatkowo mleko jest cennym źródłem wapnia, czyli pierwiastka, który odgrywa ważną rolę w procesie budowy i wzmacniania kości oraz zębów w okresie wzrostu, a należy pamiętać, że rośniemy jeszcze do około 25 roku życia. Nie każdy wie, że wapń odkłada się w kościach właśnie do momentu ich wzrostu, a im więcej się go wchłonie, tym później kości będą twardsze i bardziej odporne na złamania czy pęknięcia. Wapń odpowiada również za procesy krzepnięcia krwi i przesyłanie impulsów nerwowych, wpływa na utrzymanie prawidłowego metabolizmu organizmu, a co za tym idzie – może pomagać utrzymywać stałą masę ciała.
Mleko to również skarbnica witamin i ważnych soli mineralnych. Możemy tu znaleźć witaminy z grupy B, w tym najważniejszą dla naszego organizmu B12, witaminy A, D, C, E, K oraz jony sodu, cynku i jodu. Na uwagę zasługuje tu witamina D, której obecność sprawia, że wapń z mleka jest wysoce przyswajalny przez nasz organizm.
To wszystko sprawia, że znane hasło promujące ten napój, czyli „pij mleko, będziesz wielki”, jest jak najbardziej uzasadnione.
Trawienie laktozy
Istnieje jednak pewne ale... Mleko zawiera bowiem laktozę, czyli cukier nadający mu słodkawy smak. Niestety, nie jest on do końca przyswajalny przez nasz organizm. Bez żadnych problemów trawimy go do 5 roku życia, potem tracimy enzymy, które rozkładały laktozę, i już nie jest tak wesoło... Badania dowodzą, że tylko 5% populacji ludzkiej ma umiejętność trawienia laktozy po ukończeniu 5 roku życia. Co za tym idzie – konsumowanie mleka może być dla większości z nas problemem. Jest to oczywiście problem dotyczący układu trawiennego, objawiający się bólem brzucha lub żołądka, nudnościami, biegunkami, wzdęciami, zgagą czy dziwnym posmakiem w ustach. Jak więc temu zapobiec? Możemy stosować suplementy, które ostatnio pojawiły się na rynku, pomagające nam trawić laktozę, albo spożywać produkty mleczne takie jak jogurty czy kefiry. Dlaczego? Dzięki procesowi fermentacji mlekowej jogurty i kefiry nie zawierają już czystej laktozy, a kwas mlekowy. On znowu nadaje kwaskowy smak tym produktom, ale dzięki temu nie mamy problemów z ich trawieniem, przy czym zawierają one wszystkie te same składniki odżywcze co mleko.
Co musisz wiedzieć o mleku?
A na koniec jeszcze kilka ważnych informacji. Kiedyś piliśmy mleko prosto od krowy, dziś kupujemy mleko UHT lub pasteryzowane. Co to oznacza i czym one się różnią? Podstawową różnicą jest metoda produkcji. Mleko UHT (Ultra High Temperature) powstaje w procesie sterylizacji, który polega na ogrzaniu surowego mleka do bardzo wysokiej temperatury (135-150 st. C), a następnie jego błyskawicznym schłodzeniu (do około 20 st. C). Dzięki temu procesowi mleko staje się produktem o wielomiesięcznym okresie przydatności, gdyż usuwa on wszystkie drobnoustroje odpowiedzialne za psucie się mleka. Ale mimo to po otwarciu mleka należy je przechowywać w lodówce maksymalnie 48 godzin. Mleko podczas procesu sterylizacji nie traci znacznie na swojej wartości odżywczej, może z wyjątkiem niewielkiego obniżenia zawartości witaminy C i B9 (kwasu foliowego). Mleko pasteryzowane natomiast powstaje w procesie konserwacji w temperaturze od 60 do 90 st. C. Proces ten jednak nie niszczy wszystkich mikroorganizmów ani większości wirusów. W związku z tym okres przydatności do spożycia mleka pasteryzowanego wynosi tylko kilka dni. No i jeszcze jedno. Mleko zawiera tłuszcze nasycone, czyli te niezbyt korzystne dla nas...
Tak więc kupując mleko, powinniśmy przeczytać informacje na opakowaniu, zarówno dotyczące metody konserwowania, jak i zawartości tłuszczu. Ale przede wszystkim nie powinniśmy z mleka rezygnować!
dr Monika Smaga – propagatorka zdrowego trybu życia i zdrowego odżywiania się. Wegetarianka, biegaczka. Wykłada dietetykę i edukację zdrowotną w Wyższej Szkole Sportowej im. Kazimierza Górskiego w Łodzi
(30.05.2015 01:00 za Monika Smaga, lodz.gazeta.pl)
